Закон Рэспублікі Беларусь
ад 15.07.2015 N 305-З

"Аб барадзьбе з карупцыяй"

 

Зарэгістравана ў Нацыянальным рэестры прававых актаў Рэспублікі Беларусь 21 ліпеня 2015 г. N 2/2303

 

ЗАКОН РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ
15 ліпеня 2015 г. № 305-З

 

АБ БАРАЦЬБЕ З КАРУПЦЫЯЙ

 

Прыняты Палатай прадстаўнікай26 чэрвеня 2015 года
Ухвалены Саветам Рэспублікі 30 чэрвеня 2015 года

 

Сапраўдны Закон устанаўлівае прававыя асновы дзяржаўнай палітыкі ў сферы барацьбы з карупцыяй, накіраваны на абарону правоў і свабод грамадзян, грамадскіх інтарэсаў ад пагроз, якія вынікаюць з праяў карупцыі, забеспячэнне эфектыўнай дзейнасці дзяржаўных органаў, іншых арганізацый, дзяржаўных службовых і прыраўнаваных да іх асоб шляхам папярэджання, выяўлення, спынення правапарушэнняў, якія ствараюць умовы для карупцыі, і карупцыйных правапарушэнняў, ліквідацыі іх наступстваў.

 

Кіраўнік 1

АГУЛЬНЫЯ ПАЛАЖЭННІ

 

Артыкул 1. Асноўныя тэрміны і іх азначэнні, якія прымяняюцца ў гэтым Законе

 

У гэтым Законе прымяняюцца наступныя асноўныя тэрміны і іх вызначэння:

карупцыя - наўмыснае выкарыстанне дзяржаўнай службовай або прыраўнаваным да яго тварам альбо замежным службовай асобай свайго службовага становішча і звязаных з ім магчымасцяў у мэтах супрацьпраўнага атрымання маёмасці або іншай выгады ў выглядзе працы, паслугі, заступніцтва, абяцанні перавагі для сябе або для трэціх асоб, а таксама подкуп дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да яе асобы альбо замежнай службовай асобы шляхам прадастаўлення ім маёмасці або іншай выгады ў выглядзе працы, паслугі, заступніцтва, абяцання перавагі для іх або для трэціх асоб з тым, каб гэта дзяржаўная службовая або приравненное да яго твар альбо замежнае службовая асоба здзейснілі дзеянні ці ўстрымаліся ад іх здзяйснення пры выкананні сваіх службовых (працоўных) абавязкаў, а таксама

здзяйсненне названых дзеянняў ад імя або ў інтарэсах юрыдычнай асобы, у тым ліку замежнай;

дзяржаўныя службовыя асобы-Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь, дэпутаты Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, члены Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, дэпутаты мясцовых Саветаў дэпутатаў, якія ажыццяўляюць свае паўнамоцтвы на прафесійнай аснове, а таксама іншыя дзяржаўныя служачыя, на якіх распаўсюджваецца дзеянне заканадаўства аб дзяржаўнай службе (далей - дзяржаўныя служачыя); супрацоўнікі Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь; супрацоўнікі Дзяржаўнага камітэта судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь; асобы, якія пастаянна ці часова ці па спецыяльнаму полномочию якія займаюць пасады, у тым ліку воінскія, ва Узброеных Сілах Рэспублікі Беларусь, іншых войсках і воінскіх фарміраваннях Рэспублікі Беларусь, органах ўнутраных спраў, органах і падраздзяленнях па надзвычайных сітуацыях, органах фінансавых расследаванняў Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь, якія адносяцца ў адпаведнасці з заканадаўчымі актамі да службовым асобам (далей - вайскоўцы, асобы радавога і начальніцкага складу органаў унутраных спраў, органаў і падраздзяленняў па надзвычайных сітуацыях, органаў фінансавых расследаванняў Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь); намеснікі кіраўнікоў мясцовых Саветаў дэпутатаў; асобы, якія пастаянна ці часова ці па спецыяльнаму полномочию якія займаюць пасады, звязаныя з выкананнем арганізацыйна-распарадчых або адміністрацыйна-гаспадарчых абавязкаў у дзяржаўных арганізацыях і арганізацыях, у статутных фондах якіх 50 і больш працэнтаў доляў (акцый) знаходзіцца ва ўласнасці дзяржавы і (або) яе адміністрацыйна - тэрытарыяльных адзінак;

дзяржаўныя службовыя асобы, якія займаюць адказнае становішча, - Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь, старшыня Палаты прадстаўнікоў і старшыня Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, Прэм'ер-міністр Рэспублікі Беларусь і іх намеснікі, кіраўнікі дзяржаўных органаў, непасрэдна падпарадкаваных або падсправаздачных Прэзідэнту Рэспублікі Беларусь, Парламенту Рэспублікі Беларусь, Ураду Рэспублікі Беларусь, і іх намеснікі, іншыя дзяржаўныя службовыя асобы, пасады якіх уключаны ў кадравыя рэестры Кіраўніка дзяржавы Рэспублікі Беларусь і Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь; кіраўнікі мясцовых Саветаў дэпутатаў, выканаўчых і распарадчых органаў і іх намеснікі; суддзі; пракуроры абласцей, горада Мінска, пракуроры раёнаў, раёнаў у гарадах, гарадоў, міжраённыя і прыраўнаваныя да іх транспартныя пракуроры і іх намеснікі; начальнікі следчых падраздзяленняў, органаў дазнання і іх намеснікі (за выключэннем капітанаў марскіх або рачных судоў, камандзіраў

паветраных судоў, якія знаходзяцца па-за межамі Рэспублікі Беларусь, і іх намеснікаў), следчыя; кіраўнікі органаў Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь, унутраных спраў, дзяржаўнай бяспекі, памежнай службы, мытных, падатковых органаў і іх намеснікі;

асобы, прыраўнаваныя да дзяржаўных службовых асоб (прыраўнаваныя да іх асобы), - члены Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, дэпутаты мясцовых Саветаў дэпутатаў, якія ажыццяўляюць свае паўнамоцтвы на непрафесійнай аснове, за выключэннем намеснікаў кіраўнікоў мясцовых Саветаў дэпутатаў; грамадзяне, зарэгістраваныя ва ўстаноўленым законам парадку кандыдатамі ў Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, у дэпутаты Палаты прадстаўнікоў, у члены Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, у дэпутаты мясцовых Саветаў дэпутатаў; асобы, якія пастаянна ці часова ці па спецыяльнаму полномочию якія займаюць у недзяржаўных арганізацыях пасады, звязаныя з выкананнем арганізацыйна - распарадчых або адміністрацыйна-гаспадарчых абавязкаў, за выключэннем асобаў, названых у абзацы трэцім гэтага артыкула; асобы, упаўнаважаныя ва ўстаноўленым парадку на ўчыненне юрыдычна значных дзеянняў; прадстаўнікі грамадскасці пры выкананні абавязкаў па ахове грамадскага парадку, барацьбе з правапарушэннямі, выкананню правасуддзя;

замежныя службовыя асобы-службовыя асобы замежных дзяржаў, члены замежных публічных сходаў, службовыя асобы міжнародных арганізацый, члены міжнародных парламенцкіх сходаў, суддзі і службовыя асобы міжнародных судоў;

асобы, якія паступілі на дзяржаўную службу шляхам абрання, - выбраныя ва ўстаноўленым парадку члены Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, якія ажыццяўляюць свае паўнамоцтвы на прафесійнай аснове, дэпутаты Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь;

кіруючая пасада - пасада кіраўніка альбо намесніка кіраўніка арганізацыі, іншага работніка, які ажыццяўляе арганізацыйна - распарадчыя (кіруючыя, якія арганізуюць, накіроўвалыя, якія каардынуюць і кантралюючыя) функцыі ў дачыненні да арганізацыі, яе структурных падраздзяленняў, работнікаў і напрамкаў дзейнасці;

маёмасць-нерухомыя і рухомыя рэчы (уключаючы грошы і каштоўныя паперы), іншая маёмасць, у тым ліку маёмасныя правы, устаноўленыя грамадзянскім заканадаўствам;

блізкія сваякі-бацькі, дзеці, у тым ліку ўсыноўленыя (удачароныя), усынавіцелі (удачарыцелі), родныя браты і сёстры, дзед, бабка, унукі;

уласціўнікі-блізкія сваякі мужа (жонкі);

канфлікт інтарэсаў - сітуацыя, пры якой асабістыя інтарэсы дзяржаўнай службовай асобы, яе мужа (жонкі), блізкіх сваякоў або сваякоў уплываюць ці могуць паўплываць на належнае выкананне дзяржаўнай службовай асобай сваіх службовых (працоўных) абавязкаў пры прыняцці ім рашэння або ўдзеле ў прыняцці рашэння альбо здзяйсненні іншых дзеянняў па службе (рабоце);

дзяржаўныя арганізацыі-унітарныя прадпрыемствы, установы, дзяржаўныя аб'яднанні і іншыя юрыдычныя асобы, маёмасць якіх знаходзіцца ва ўласнасці дзяржавы або яго адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі і замацавана за імі на праве гаспадарчага вядзення або аператыўнага кіравання;

даходы-любыя грашовыя сродкі, у тым ліку пазыкі, а таксама іншая маёмасць, атрыманыя фізічнымі асобамі ад грамадзян Рэспублікі Беларусь, замежных грамадзян, асоб без грамадзянства і арганізацый;

сумеснае пражыванне і вядзенне агульнай гаспадаркі-пражыванне ў адным жылым памяшканні і вядзенне агульнай гаспадаркі пры поўным або частковым аб'яднанні і расходаванні сваіх грашовых сродкаў і іншай маёмасці;

аб'ект, не завершаны будаўніцтвам, - капітальнае будынак (будынак, збудаванне) і іншае маёмасць, будаўніцтва якіх дазволена ў адпаведнасці з актамі заканадаўства, але не завершана (будаўніцтва якіх працягваецца, прыпынена, спынена або закансервавана) або будаўніцтва якіх завершана, але гэтыя аб'екты не зарэгістраваныя ў парадку, устаноўленым актамі заканадаўства;

выдаткі-любыя грашовыя сродкі і іншая маёмасць фізічных асоб, накіраваныя імі на набыццё маёмасці, аплату работ, паслуг, а таксама выкарыстаныя на іншыя мэты.

 

Артыкул 2. Заканадаўства аб барацьбе з карупцыяй

 

Заканадаўства аб барацьбе з карупцыяй грунтуецца на Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь і складаецца з гэтага Закона і іншых актаў заканадаўства, а таксама міжнародных дагавораў Рэспублікі Беларусь.

Адказнасць за правапарушэнні, якія ствараюць умовы для карупцыі, і карупцыйныя правапарушэнні ўстанаўліваецца Кодэксам Рэспублікі Беларусь аб адміністрацыйных правапарушэннях, Крымінальным кодэксам Рэспублікі Беларусь і іншымі заканадаўчымі актамі.

 

Артыкул 3. Суб'екты правапарушэнняў, што ствараюць умовы для карупцыі, і карупцыйных правапарушэнняў

 

Суб'ектамі правапарушэнняў, якія ствараюць умовы для карупцыі, з'яўляюцца:
дзяржаўныя службовыя асобы;
асобы, прыраўнаваныя да дзяржаўных службовых асоб.
Суб'ектамі карупцыйных правапарушэнняў з'яўляюцца:
дзяржаўныя службовыя асобы;
асобы, прыраўнаваныя да дзяржаўных службовых асоб;
замежныя службовыя асобы;
асобы, якія ажыццяўляюць подкуп дзяржаўных службовых ці
прыраўнаваных да іх асоб або замежных службовых асоб.

Артыкул 4. Прынцыпы барацьбы з карупцыяй

Барацьба з карупцыяй грунтуецца на прынцыпах: законнасці;
справядлівасць;
роўнасці перад законам;
галоснасьць;
прыярытэту мераў папярэджання карупцыі;
няўхільнасці адказнасці;
асабістай вінаватай адказнасці;
гуманізм.

Артыкул 5. Сістэма мер барацьбы з карупцыяй

Барацьба з карупцыяй ажыццяўляецца дзяржаўнымі органамі і іншымі арганізацыямі з дапамогай комплекснага прымянення наступных мер:
планавання і каардынацыі дзейнасці дзяржаўных органаў і іншых арганізацый па барацьбе з карупцыяй;
ўстанаўлення абмежаванняў, а таксама спецыяльных патрабаванняў, накіраваных на забеспячэнне фінансавага кантролю ў дачыненні да дзяржаўных службовых і прыраўнаваных да іх асоб у мэтах прадухілення праяў карупцыі і іх выяўлення;
забеспячэння прававой рэгламентацыі дзейнасці дзяржаўных органаў і іншых арганізацый, дзяржаўнага і грамадскага кантролю, а таксама нагляду за гэтай дзейнасцю;
удасканалення сістэмы дзяржаўных органаў, кадравай работы і працэдуры вырашэння пытанняў, якія забяспечваюць абарону правоў, свабод і законных інтарэсаў фізічных і юрыдычных асоб;
правядзення мерапрыемстваў па інфармаванні насельніцтва, садзейнічаюць стварэнню атмасферы нецярпімасці ў дачыненні да карупцыі (антыкарупцыйнае
адукацыя і выхаванне);
забеспячэння галоснасці ў дзейнасці дзяржаўных службовых і
прыраўнаваных да іх асоб, калі іншае не прадугледжана актамі заканадаўства;
аднаўлення парушаных правоў, свабод і законных інтарэсаў фізічных і
юрыдычных асоб, ліквідацыі іншых шкодных наступстваў правапарушэнняў, якія ствараюць умовы для карупцыі, і карупцыйных правапарушэнняў;
устанаўлення прававых забаронаў у мэтах размежавання службовых (працоўных) абавязкаў і асабістых, групавых і іншых пазаслужбовых інтарэсаў дзяржаўных службовых і прыраўнаваных да іх асоб;
прадастаўлення ва ўстаноўленым заканадаўчымі актамі парадку дзяржаўнай службовай і прыраўнаваным да іх асобам гарантый і кампенсацый, звязаных з абмежаваннямі, устаноўленымі гэтым Законам і іншымі заканадаўчымі актамі ў сферы барацьбы з карупцыяй;
прымянення працэдур прыёму на працу, адбору, падрыхтоўкі, прасоўвання па службе (працы) дзяржаўных службовых асоб у адпаведнасці з прынцыпамі эфектыўнасці іх дзейнасці і справядлівасці;
прыняцця кодэксаў этыкі (стандартаў паводзін) дзяржаўных служачых і іншых дзяржаўных службовых асоб;
недапушчэння фінансавання альбо прадастаўлення іншых формаў матэрыяльнага забеспячэння дзейнасці дзяржаўных органаў і іншых арганізацый з крыніц і ў парадку, не прадугледжаных актамі заканадаўства;
правядзення ва ўстаноўленым парадку крыміналагічнай экспертызы праектаў прававых актаў, раней прынятых (выдадзеных) прававых актаў, а таксама крыміналагічных даследаванняў карупцыйнай злачыннасці ў мэтах яе ацэнкі і прагнозу для выяўлення перадумоў і прычын карупцыі і своечасовага прыняцця эфектыўных мер па яе папярэджанні і прафілактыцы;
спалучэнне барацьбы з карупцыяй са стварэннем эканамічных і сацыяльных перадумоў для ліквідацыі прычын карупцыі;
спрашчэння адміністрацыйных працэдур і скарачэння іх ліку;
вынясення на грамадскае (ўсенароднае) абмеркаванне праектаў нарматыўных
прававых актаў у сферы барацьбы з карупцыяй;
арганізацыі антыкарупцыйнага навучання дзяржаўных службовых
асоб, а таксама асоб, якія навучаюцца ва ўстановах адукацыі.

Меры барацьбы з карупцыяй рэалізуюцца ў рэспубліканскіх органах
дзяржаўнага кіравання і іншых дзяржаўных арганізацыях, падпарадкаваных Ураду Рэспублікі Беларусь, абласных, Мінскім гарадскім, гарадскіх, раённых выканаўчых камітэтах, мясцовых адміністрацыях раёнаў у гарадах з дапамогай стварэння і дзейнасці камісій па супрацьдзеянні карупцыі ў парадку, вызначаным Саветам Міністраў Рэспублікі Беларусь.

Кіраўнік 2
ДЗЯРЖАЎНЫЯ ОРГАНЫ, ЯКІЯ АЖЫЦЦЯЎЛЯЮЦЬ БАРАЦЬБУ З
КАРУПЦЫЯЙ, І ІХ СПЕЦЫЯЛЬНЫЯ ПАДРАЗДЗЯЛЕННІ.
ДЗЯРЖАЎНЫЯ ОРГАНЫ І ІНШЫЯ АРГАНІЗАЦЫІ,
ЯКІЯ ЎДЗЕЛЬНІЧАЮЦЬ У БАРАЦЬБЕ З КАРУПЦЫЯЙ

Артыкул 6. Дзяржаўныя органы, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй

Барацьбу з карупцыяй ажыццяўляюць органы пракуратуры, унутраных спраў і дзяржаўнай бяспекі.
Дзяржаўныя органы, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй, вырашаюць задачы самастойна і ва ўзаемадзеянні паміж сабой, з іншымі дзяржаўнымі органамі і іншымі арганізацыямі, а таксама пры садзейнічанні грамадзян Рэспублікі Беларусь.

Артыкул 7. Паўнамоцтвы Генеральнай пракуратуры Рэспублікі Беларусь у сферы барацьбы з карупцыяй

Генеральная пракуратура Рэспублікі Беларусь з'яўляецца дзяржаўным органам, адказным за арганізацыю барацьбы з карупцыяй.
У мэтах забеспячэння арганізацыі барацьбы з карупцыяй Генеральная пракуратура Рэспублікі Беларусь:
акумулюе інфармацыю аб фактах, якія сведчаць аб карупцыі;
аналізуе эфектыўнасць прымяняемых мер па супрацьдзеянні карупцыі;
каардынуе праваахоўную дзейнасць іншых дзяржаўных
органаў, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй;
ажыццяўляе нагляд за выкананнем кіраўнікамі дзяржаўных органаў
і іншых арганізацый патрабаванняў гэтага Закона і іншых актаў заканадаўства ў сферы барацьбы з карупцыяй і ў выпадку выяўлення правапарушэнняў прымае меры па прыцягненні асоб, якія іх здзейснілі, да адказнасці, устаноўленай заканадаўчымі актамі;
рыхтуе прапановы па ўдасканаленню прававога рэгулявання барацьбы з карупцыяй;
ажыццяўляе іншыя паўнамоцтвы ў сферы барацьбы з карупцыяй, устаноўленыя заканадаўчымі актамі.

Артыкул 8. Спецыяльныя падраздзяленні па барацьбе з карупцыяй і іх правы

У органах пракуратуры, унутраных спраў і дзяржаўнай бяспекі

ствараюцца спецыяльныя падраздзяленні па барацьбе з карупцыяй.
Парадак стварэння ў органах пракуратуры, унутраных спраў і дзяржаўнай
бяспекі спецыяльных падраздзяленняў па барацьбе з карупцыяй вызначаецца Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь.
Спецыяльным падраздзяленням па барацьбе з карупцыяй пры выкананні ўскладзеных на іх задач прадастаўляецца права:
атрымліваць бязвыплатна з дзяржаўных органаў і іншых арганізацый ва ўстаноўленым актамі заканадаўства парадку інфармацыю, неабходную для выканання функцый па барацьбе з карупцыяй, у тым ліку з аўтаматызаваных інфармацыйных, даведачных сістэм і банкаў даных;
бесперашкодна прыбываць у пункты пропуску праз дзяржаўную мяжу Рэспублікі Беларусь і месцы, дзе ажыццяўляецца пагранічны кантроль, па службовых пасведчаннях і прапусках, якія выдаюцца Дзяржаўным пагранічным камітэтам Рэспублікі Беларусь або ўпаўнаважанымі службовымі асобамі іншых органаў пагранічнай службы Рэспублікі Беларусь;
з санкцыі пракурора прыпыняць поўнасцю або часткова на тэрмін да дзесяці сутак фінансавыя аперацыі фізічных і юрыдычных асоб, абмяжоўваць іх у праве распараджэння маёмасцю на такі ж тэрмін, калі маюцца дастатковыя падставы меркаваць, што грашовыя сродкі і (або) іншая маёмасць атрыманы ад асоб, якія маюць дачыненне да здзяйснення карупцыйных правапарушэнняў або да легалізацыі даходаў, атрыманых злачынным шляхам;
уносіць у дзяржаўныя органы і іншыя дзяржаўныя арганізацыі ўяўленні аб спыненні дзеяння, ануляванні спецыяльных дазволаў (ліцэнзій) на ажыццяўленне асобных відаў дзейнасці.
Іншыя правы, а таксама абавязкі спецыяльных падраздзяленняў па барацьбе з карупцыяй вызначаюцца гэтым Законам і іншымі заканадаўчымі актамі.

Артыкул 9. Дзяржаўныя органы і іншыя арганізацыі, якія ўдзельнічаюць у барацьбе з карупцыяй

Следчы камітэт Рэспублікі Беларусь, органы Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь, Дзяржаўны мытны камітэт Рэспублікі Беларусь i мытні, Дзяржаўны памежны камітэт Рэспублікі Беларусь і іншыя органы пагранічнай службы Рэспублікі Беларусь, Міністэрства па падатках і зборах Рэспублікі Беларусь i яго інспекцыі, Міністэрства фінансаў Рэспублікі Беларусь i яго тэрытарыяльныя органы, Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь, іншыя банкі і нябанкаўскія крэдытна- фінансавыя арганізацыі, а таксама іншыя дзяржаўныя органы і іншыя арганізацыі ўдзельнічаюць у барацьбе з карупцыяй у межах сваёй кампетэнцыі ў адпаведнасці з актамі заканадаўства.

Грамадскія аб'яднанні ўдзельнічаюць у барацьбе з карупцыяй у адпаведнасці з гэтым Законам і іншымі актамі заканадаўства.

Артыкул 10. Узаемадзеянне дзяржаўных органаў і іншых арганізацый у сферы барацьбы з карупцыяй

Дзяржаўныя органы і іншыя арганізацыі абавязаны перадаваць дзяржаўным органам, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй, інфармацыю, звязаную з фактамі, якія сведчаць аб карупцыі.
Парадак і ўмовы ўзаемадзеяння дзяржаўных органаў, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй, вызначаюцца імі сумесна.
Дзяржаўныя органы, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй, на аснове міжнародных дагавораў Рэспублікі Беларусь могуць абменьвацца неабходнай інфармацыяй з органамі замежных дзяржаў, якія ажыццяўляюць дзейнасць у сферы барацьбы з карупцыяй.

Артыкул 11. Садзейнічанне дзяржаўным органам, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй, дзяржаўным органам і іншым арганізацыям, якія ўдзельнічаюць у барацьбе з карупцыяй

Дзяржаўныя органы, іншыя арганізацыі і іх службовыя асобы ў межах сваёй кампетэнцыі, а таксама грамадзяне Рэспублікі Беларусь, замежныя грамадзяне і асобы без грамадзянства, якія знаходзяцца на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь, абавязаны аказваць садзейнічанне дзяржаўным органам, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй, і дзяржаўным органам і іншым арганізацыям, якія ўдзельнічаюць у барацьбе з карупцыяй.
Звесткі, дакументы і іншыя матэрыялы ў сферы барацьбы з карупцыяй, запытаныя дзяржаўнымі органамі, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй, прадастаўляюцца дзяржаўнымі органамі, іншымі арганізацыямі і іх службовымі асобамі неадкладна, а калі гэта немагчыма, то на працягу трох сутак.
Прадастаўленне звестак, дакументаў і іншых матэрыялаў, якія змяшчаюць інфармацыю, распаўсюджванне і (або) прадастаўленне якой абмежавана, ажыццяўляецца ў парадку, прадугледжаным заканадаўчымі актамі. Прадастаўленне названых звестак, дакументаў і матэрыялаў ажыццяўляецца ў тэрміны, прадугледжаныя часткай другой гэтага артыкула.

Артыкул 12. Інфармацыйнае забеспячэнне барацьбы з карупцыяй

У мэтах збору, захоўвання, аналізу і абагульнення інфармацыі аб фактах,

якія сведчаць аб карупцыі, у тым ліку аб фізічных і юрыдычных асобах, якія маюць дачыненне да карупцыі, у спецыяльных падраздзяленнях па барацьбе з карупцыяй ствараюцца і вядуцца аператыўныя ўлікі і цэнтралізаваныя банкі дадзеных.
У Генеральнай пракуратуры Рэспублікі Беларусь вядуцца адзіныя банкі дадзеных аб стане барацьбы з карупцыяй, якія фармуюцца на падставе інфармацыі, якая прадстаўляецца органамі пракуратуры, унутраных спраў і дзяржаўнай бяспекі ў парадку і тэрміны, устаноўленыя Генеральнай пракуратурай Рэспублікі Беларусь па ўзгадненні з Міністэрствам унутраных спраў Рэспублікі Беларусь і Камітэтам Дзяржаўнай Бяспекі Рэспублікі Беларусь.

Артыкул 13. Каардынацыя дзейнасці дзяржаўных органаў, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй, і дзяржаўных органаў і іншых арганізацый, якія ўдзельнічаюць у барацьбе з карупцыяй

Каардынацыя дзейнасці дзяржаўных органаў, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй, і дзяржаўных органаў і іншых арганізацый, якія ўдзельнічаюць у барацьбе з карупцыяй, ажыццяўляецца каардынацыйнымі нарадамі па барацьбе са злачыннасцю і карупцыяй, якія дзейнічаюць у парадку, вызначаным Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь.

Артыкул 14. Фінансавае і матэрыяльна-тэхнічнае забеспячэнне спецыяльных падраздзяленняў па барацьбе з карупцыяй

Фінансавае і матэрыяльна-тэхнічнае забеспячэнне спецыяльных падраздзяленняў па барацьбе з карупцыяй ажыццяўляецца за кошт сродкаў рэспубліканскага бюджэту. Канкрэтныя памеры неабходных для гэтага сродкаў, у тым ліку валютных, штогод устанаўліваюцца пры зацвярджэнні рэспубліканскага бюджэту на ўтрыманне органаў пракуратуры, унутраных спраў і дзяржаўнай бяспекі, якія накіроўваюць гэтыя сродкі на фінансавае і матэрыяльна-тэхнічнае забеспячэнне названых спецыяльных падраздзяленняў.

Кіраўнік 3
ПАПЯРЭДЖАННЕ КАРУПЦЫІ

Артыкул 15. Патрабаванні да парадку прыняцця асобных рашэнняў дзяржаўнымі органамі і іншымі дзяржаўнымі арганізацыямі ў сферы эканамічных адносін

Рашэнні па аказанні дзяржаўнай падтрымкі юрыдычным асобам і
індывідуальным прадпрымальнікам прымаюцца ў парадку, устаноўленым заканадаўчымі актамі.
Дзяржаўныя органы і іншыя дзяржаўныя арганізацыі ў парадку, устаноўленым актамі заканадаўства, абавязаны праводзіць конкурсы, аўкцыёны ці іншыя працэдуры, прадугледжаныя актамі заканадаўства, пры прыняцці рашэнняў:
аб распараджэнні дзяржаўнай маёмасцю;
аб правядзенні закупак;
аб прыцягненні юрыдычных асоб і (або) індывідуальных прадпрымальнікаў да
рэалізацыі дзяржаўных праграм і дзяржаўных заказаў;
аб размеркаванні квот;
аб выбары пастаўшчыкоў для дзяржаўных патрэб;
аб ускладанні на юрыдычную асобу і (або) індывідуальнага прадпрымальніка
асобных функцый дзяржаўнага заказчыка;
у іншых выпадках, прадугледжаных актамі заканадаўства.
Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь можа быць усталяваны іншы парадак прыняцця рашэнняў, прадугледжаных часткамі першай і другой гэтага артыкула.

Артыкул 16. Абавязацельства дзяржаўнай службовай асобы, асобы, якая прэтэндуе на заняцце пасады дзяржаўнай службовай асобы

Дзяржаўная службовая асоба, асоба, якая прэтэндуе на занятак пасады дзяржаўнай службовай асобы, у мэтах недапушчэння дзеянняў, якія могуць прывесці да выкарыстання імі свайго службовага становішча і звязаных з ім магчымасцяў і заснаванага на ім аўтарытэту ў асабістых, групавых і іншых пазаслужбовых інтарэсах, даюць абавязацельства па выкананні абмежаванняў, устаноўленых артыкуламі 17 - 20 гэтага Закона, і ставяцца ў вядомасць аб прававых наступствах невыканання такога абавязацельства.
Абавязацельства дзяржаўнай службовай асобы, асобы, якая прэтэндуе на заняцце пасады дзяржаўнай службовай асобы, афармляецца ў пісьмовай форме кадравай службай адпаведнага дзяржаўнага органа, іншай арганізацыі. Непадпісанне такога абавязацельствы цягне за сабой адмову ў рэгістрацыі ў якасці кандыдата на пасаду дзяржаўнай службовай асобы, у назначэнні на пасаду дзяржаўнай службовай асобы або вызваленне дзяржаўнай службовай асобы ад займаемай пасады ў парадку, устаноўленым заканадаўчымі актамі.
Службовыя асобы кадравай службы адпаведнага дзяржаўнага органа, іншай арганізацыі за невыкананне ўскладзеных на іх службовых абавязкаў па афармленні пісьмовага абавязацельства дзяржаўнай службовай асобы, асобы, якая прэтэндуе на занятак пасады дзяржаўнага
службовай асобы, альбо несвоечасовае азнаямленне дзяржаўных службовых асоб з што прад'яўляюцца да іх патрабаваннямі нясуць дысцыплінарную адказнасць у парадку, устаноўленым заканадаўчымі актамі.

Артыкул 17. Абмежаванні, якія ўстанаўліваюцца для дзяржаўных службовых і прыраўнаваных да іх асоб

Дзяржаўная службовая асоба не мае права:
займацца прадпрымальніцкай дзейнасцю асабіста або праз іншых асоб,
аказваць садзейнічанне мужу (жонцы), блізкім сваякам ці родным у ажыццяўленні прадпрымальніцкай дзейнасці, выкарыстоўваючы службовае становішча;
быць прадстаўніком трэціх асоб па пытаннях, звязаных з дзейнасцю дзяржаўнага органа, іншай арганізацыі, служачым (работнікам) якога (якой) яна з'яўляецца, або падпарадкаванага (падпарадкаванай) і (або) падкантрольнага (падкантрольнай) яму (ёй) дзяржаўнага органа, іншай арганізацыі;
здзяйсняць ад імя дзяржаўных арганізацый без узгаднення з дзяржаўнымі органамі (арганізацыямі), у падпарадкаванні (вядзенні) якіх яны знаходзяцца (у склад якіх яны ўваходзяць), здзелкі з юрыдычнымі асобамі, ўласнікамі маёмасці якіх або афіляваныя асобамі якіх у адпаведнасці з заканадаўчымі актамі аб гаспадарчых таварыствах з'яўляюцца яго муж( жонка), блізкія сваякі або ўласцівыя, а таксама з індывідуальнымі прадпрымальнікамі, якія з'яўляюцца яго мужам (жонкай), блізкімі сваякамі або, а роўна даручаць без названага ўзгаднення здзяйсненне такіх здзелак іншым службовым асобам;
здзяйсняць ад імя арганізацый, у статутных фондах якіх 50 і больш працэнтаў доляй (акцый) знаходзіцца ва ўласнасці дзяржавы і (або) яго адміністрацыйна-тэрытарыяльных адзінак, у парушэнне парадку, устаноўленага заканадаўчымі актамі аб гаспадарчых таварыствах, здзелкі з юрыдычнымі асобамі, ўласнікамі маёмасці якіх або афіляваныя асобамі якіх у адпаведнасці з заканадаўчымі актамі аб гаспадарчых таварыствах з'яўляюцца яго муж (жонка), блізкія сваякі або ўласцівыя, а таксама з індывідуальнымі прадпрымальнікамі, якія з'яўляюцца яго мужам (жонкай), блізкімі сваякамі або ўласціўцамі, а роўна даручаць здзяйсненне такіх здзелак іншым службовым асобам;

прымаць удзел асабіста або праз іншых асоб у кіраванні камерцыйнай арганізацыяй, за выключэннем выпадкаў, прадугледжаных гэтым Законам і іншымі заканадаўчымі актамі;
мець рахункі ў замежных банках, за выключэннем выпадкаў выканання дзяржаўных функцый у замежных дзяржавах і іншых выпадкаў,
устаноўленых заканадаўчымі актамі;
выконваць якія маюць дачыненне да службовай (працоўнай) дзейнасці ўказанні
і даручэнні палітычнай партыі, іншага грамадскага аб'яднання, членам якой (якога) яно з'яўляецца (за выключэннем дэпутатаў Палаты прадстаўнікоў і членаў Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, дэпутатаў мясцовых Саветаў дэпутатаў), выкарыстоўваць службовае становішча ў інтарэсах палітычных партый, рэлігійных арганізацый, іншых юрыдычных асоб, а таксама фізічных асоб, калі гэта разыходзіцца з інтарэсамі дзяржаўнай службы;
прымаць маёмасць (падарункі), за выключэннем сувеніраў, якія ўручаюцца пры правядзенні пратакольных і іншых афіцыйных мерапрыемстваў, або атрымліваць іншую выгаду для сябе або для трэціх асоб у выглядзе працы, паслугі ў сувязі з выкананнем службовых (працоўных) абавязкаў;
ажыццяўляць паездкі за кошт фізічных і (або) юрыдычных асоб, адносіны з якімі ўваходзяць у пытанні яго службовай (працоўнай) дзейнасці, за выключэннем наступных паездак: службовых камандзіровак; па запрашэнні мужа( жонкі), блізкіх сваякоў або ўласціўцаў; якія ажыццяўляюцца ў адпаведнасці з міжнароднымі дагаворамі Рэспублікі Беларусь або па дамоўленасці паміж дзяржаўнымі органамі Рэспублікі Беларусь і органамі замежных дзяржаў за кошт сродкаў адпаведных дзяржаўных органаў і (або) міжнародных арганізацый; якія ажыццяўляюцца са згоды вышэйстаячай службовай асобы або калегіяльнага органа кіравання для ўдзелу ў міжнародных і замежных навуковых, спартыўных, творчых і іншых мерапрыемствах за кошт сродкаў грамадскіх аб'яднанняў (фондаў), у тым ліку паездак, якія ажыццяўляюцца ў рамках статутнай дзейнасці такіх грамадскіх аб'яднанняў (фондаў) па запрашэннях і за кошт замежных партнёраў;
выкарыстоўваць у пазаслужбовых мэтах сродкі фінансавага, матэрыяльна-тэхнічнага і інфармацыйнага забеспячэння, іншае маёмасць дзяржаўнага органа, арганізацыі і інфармацыю, распаўсюджванне і (або) прадастаўленне якой абмежавана, атрыманыя пры выкананні ім службовых (працоўных) абавязкаў.
Дзяржаўныя служачыя, супрацоўнікі Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь, Дзяржаўнага камітэта судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь, вайскоўцы, асобы радавога і начальніцкага складу органаў унутраных спраў, органаў і падраздзяленняў па надзвычайных сітуацыях, органаў фінансавых расследаванняў Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь, а таксама кіраўнікі, іх намеснікі і галоўныя бухгалтары дзяржаўных арганізацый і арганізацый, у статутных фондах якіх 50 і больш працэнтаў доляў (акцый) знаходзіцца ва ўласнасці дзяржавы і (або) адміністрацыйна яго-
тэрытарыяльных адзінак, не мае права выконваць іншую аплачваную працу, не звязаную з выкананнем службовых (працоўных) абавязкаў па месцы асноўнай службы (работы) (акрамя педагагічнай (у частцы рэалізацыі зместу адукацыйных праграм), навуковай, культурнай, творчай дзейнасці і медыцынскай практыкі), калі іншае не ўстаноўлена Канстытуцыяй Рэспублікі Беларусь і іншымі заканадаўчымі актамі.
Дзяржаўная службовая асоба абавязаная прыпыніць сваё сяброўства ў палітычнай партыі, калі ў адпаведнасці з заканадаўствам выкананне дзяржаўных функцый з'яўляецца несумяшчальным з прыналежнасцю да палітычнай партыі.
Дзяржаўнае службовая твар, якое парушыла пісьмовае абавязацельства па выкананні абмежаванняў, устаноўленых часткамі першай - трэцяй і шостай гэтага артыкула, прыцягваецца да адказнасці ў адпаведнасці з заканадаўчымі актамі.
Асобы, прыраўнаваныя да дзяржаўных службовых асоб, муж (жонка) дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да яго асобы, блізкія сваякі або свойственники, сумесна пражываюць і вядуць агульную гаспадарку з дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да, не мае права:
прымаць маёмасць (падарункі), за выключэннем сувеніраў, якія ўручаюцца пры правядзенні пратакольных і іншых афіцыйных мерапрыемстваў, або атрымліваць іншую выгаду для сябе або для трэціх асоб у выглядзе працы, паслугі ў сувязі з выкананнем дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да яго асобай службовых (працоўных) абавязкаў;
ажыццяўляць паездкі за кошт фізічных і (або) юрыдычных асоб, адносіны з якімі ўваходзяць у пытанні службовай (працоўнай) дзейнасці дзяржаўнага службовай або прыраўнаванай да яго асобы, за выключэннем наступных паездак: службовых камандзіровак; па запрашэнні мужа (жонкі), блізкіх сваякоў або ўласціўцаў; якія ажыццяўляюцца ў адпаведнасці з міжнароднымі дагаворамі Рэспублікі Беларусь або па дамоўленасці паміж дзяржаўнымі органамі Рэспублікі Беларусь і органамі замежных дзяржаў за кошт сродкаў адпаведных дзяржаўных органаў і (або) міжнародных арганізацый; якія ажыццяўляюцца са згоды вышэйстаячай службовай асобы або калегіяльнага органа кіравання для ўдзелу ў міжнародных і замежных навуковых, спартыўных, творчых і іншых мерапрыемствах за кошт сродкаў грамадскіх аб'яднанняў (фондаў), у тым ліку паездак, якія ажыццяўляюцца ў рамках статутнай дзейнасці такіх грамадскіх аб'яднанняў (фондаў) па запрашэннях і за кошт замежных партнёраў.
Заканадаўчымі актамі для дзяржаўных службовых і прыраўнаваных да іх асоб могуць быць устаноўлены іншыя абмежаванні.

Артыкул 18. Абмежаванні па сумеснай службе (рабоце) у дзяржаўных органах і арганізацыях мужа і жонкі, блізкіх сваякоў або сваякоў

Забараняецца сумеснае праходжанне дзяржаўнай службы дзяржаўнымі службоўцамі, службы супрацоўнікамі Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь, Дзяржаўнага камітэта судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь, вайскоўцамі, асобамі радавога і начальніцкага складу органаў унутраных спраў, органаў і падраздзяленняў па надзвычайных сітуацыях, органаў фінансавых расследаванняў Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь, якія з'яўляюцца мужам і жонкай, блізкімі сваякамі або ўласнікамі, калі іх служба звязана з непасрэднай падпарадкаванасцю або падкантрольнасцю аднаго з іх іншаму.

Забараняецца сумесная праца ў адной і той жа дзяржаўнай арганізацыі (адасобленым падраздзяленні) на пасады кіраўніка (яго намеснікаў), галоўнага бухгалтара (яго намеснікаў) і касіра мужа і жонкі, блізкіх сваякоў або ўласціўцаў, калі іх праца звязана з непасрэднай падпарадкаванасцю або падкантрольнасцю аднаго з іх іншаму.

Артыкул 19. Абмежаванне па ўдзеле ў дзейнасці органаў, якія ажыццяўляюць функцыі нагляду і кантролю ў арганізацыі

Кіраўнік (яго намеснікі), галоўны бухгалтар (яго намеснікі) арганізацыі не могуць уваходзіць у склад органаў, якія ажыццяўляюць функцыі нагляду і кантролю ў гэтай арганізацыі, за выключэннем выпадкаў, прадугледжаных заканадаўчымі актамі.

Артыкул 20. Абмежаванне па кіраванні долямі ў статутных фондах (акцыямі) камерцыйных арганізацый

Дзяржаўныя служачыя, супрацоўнікі Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь, Дзяржаўнага камітэта судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь, вайскоўцы, асобы радавога і начальніцкага складу органаў унутраных спраў, органаў і падраздзяленняў па надзвычайных сітуацыях, органаў фінансавых расследаванняў Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь, якія маюць ва ўласнасці долі ў статутных фондах (акцыі) камерцыйных арганізацый, абавязаны ў трохмесячны тэрмін пасля прызначэння (абрання) на пасаду альбо атрымання названага маёмасці ва ўласнасць у перыяд знаходжання на пасадзе перадаць іх у давернае кіраванне пад гарантыю дзяржавы на час праходжання дзяржаўнай службы, службы ў
Следчым камітэце Рэспублікі Беларусь, Дзяржаўным камітэце судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь, ваеннай службы (службы) ва Узброеных Сілах Рэспублікі Беларусь, іншых войсках і воінскіх фарміраваннях Рэспублікі Беларусь, органах унутраных спраў, органах і падраздзяленнях па надзвычайных сітуацыях, органах фінансавых расследаванняў Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь.
Асобы, названыя ў частцы першай гэтага артыкула, якія маюць ва ўласнасці маёмасць прыватнага ўнітарнага прадпрыемства, абавязаны ў трохмесячны тэрмін пасля прызначэння (абрання) на пасаду альбо атрымання названай маёмасці ва ўласнасць у перыяд знаходжання на пасадзе прыняць рашэнне аб рэарганізацыі або ліквідацыі ўнітарнага прадпрыемства альбо заключыць дагавор куплі-продажу прадпрыемства як маёмаснага комплексу ў адпаведнасці з грамадзянскім заканадаўствам.
Асобы, не названыя ў частцы першай гэтага артыкула, якія маюць ва ўласнасці долі ў статутных фондах (акцыі) камерцыйных арганізацый, маюць права асабіста альбо праз іншых асоб прымаць удзел у кіраванні гэтымі камерцыйнымі арганізацыямі.
Асобы, названыя ў частцы першай гэтага артыкула, заключаюць з адкрытым акцыянерным таварыствам "Ашчадны банк" Беларусбанк " (далей - даверны кіраўнік) дагавор давернага кіравання ў адпаведнасці з тыпавым дагаворам, форма і парадак заключэння якога вызначаюцца Саветам Міністраў Рэспублікі Беларусь.
У тыпавым дагаворы павінны прадугледжвацца істотныя ўмовы дагавора давернага кіравання ў адпаведнасці з Грамадзянскім кодэксам Рэспублікі Беларусь, гэтым законам, іншымі актамі заканадаўства.
Даверны кіраўнік пры заключэнні дагавора давернага кіравання абавязаны патрабаваць ад дзяржаўнай службовай асобы заяву, да якога прыкладаюцца копіі кантракту (дагавора), рашэнні (загаду, распараджэння, іншага акта) адпаведнага дзяржаўнага органа, службовай асобы аб паступленні (прыёме, прызначэнні) на службу.
Памер, форма ўзнагароджання давернаму ўпраўляючаму і парадак яго выплаты вызначаюцца ў дамове давернага кіравання. Памер узнагароды не можа быць больш пяці працэнтаў даходаў ад якія знаходзяцца ў яго ў даверным кіраванні доляў у статутных фондах (акцый) камерцыйных арганізацый. Пры адсутнасці названых даходаў давернаму ўпраўляючаму ўзнагароджанне не выплачваецца.
У перыяд знаходжання дзяржаўных службовых асоб на службе даходы ад змешчаных у даверным кіраванні доляй у статутных фондах (акцый) камерцыйных арганізацый ім не выплачваюцца, а ўлічваюцца і капитализируются ў давернага кіраўніка.
Дагавор давернага кіравання скасоўваецца пры спыненні службы, а долі ў статутных фондах (акцыі) камерцыйных арганізацый і даходы ад іх перадаюцца грамадзяніну, які спыніў службу, на працягу месяца з дня скасавання гэтай дамовы альбо іншай асобе ў адпаведнасці з заканадаўчымі актамі.
Даверны кіраўнік абавязаны кампенсаваць прычыненыя дзяржаўнай службовай асобе страты ў выпадку немагчымасці выканання даверным кіраўніком абавязацельстваў па вяртанні доляй у статутных фондах (акцый) камерцыйных арганізацый і даходаў ад іх.
Спрэчкі, якія ўзнікаюць пры выкананні дагавора давернага кіравання, вырашаюцца ў судовым парадку.

Артыкул 21. Парадак прадухілення і ўрэгулявання канфлікту інтарэсаў у сувязі з выкананнем абавязкаў дзяржаўнай службовай асобы

Дзяржаўная службовая асоба абавязана паведаміць у пісьмовай форме свайго кіраўніка, у непасрэднай падпарадкаванасці якога яно знаходзіцца, аб узнікненні канфлікту інтарэсаў або магчымасці яго ўзнікнення, як толькі яму стане пра гэта вядома, і мае права ў пісьмовай форме заявіць самаадвод ад прыняцця рашэння, удзелу ў прыняцці рашэння альбо здзяйснення іншых дзеянняў па службе (працы), якія выклікаюць або могуць выклікаць ўзнікненне канфлікту інтарэсаў. Кіраўнік можа не прыняць заяўлены дзяржаўнай службовай асобай самаадвод і пісьмова абавязаць дзяржаўную службовую асобу здзейсніць адпаведныя дзеянні па службе (працы). Аб узнікненні або магчымасці ўзнікнення канфлікту інтарэсаў і выніках разгляду заяўленага дзяржаўнай службовай асобай самаадводу яго кіраўнік інфармуе кіраўніка дзяржаўнага органа, іншай арганізацыі.
Кіраўнік дзяржаўнага органа, іншай арганізацыі, якому стала вядома аб узнікненні або магчымасці ўзнікнення канфлікту інтарэсаў, абавязаны неадкладна прыняць меры па яго прадухіленні або ўрэгуляванні.
У мэтах прадухілення або ўрэгулявання канфлікту інтарэсаў кіраўнік дзяржаўнага органа, іншай арганізацыі мае права:
даць дзяржаўнаму службовай асобе пісьмовыя рэкамендацыі аб прыняцці мер па прадухіленню або ўрэгуляванню канфлікту інтарэсаў;
адхіліць дзяржаўнае службовая асоба ад здзяйснення дзеянняў па службе (рабоце), якія выклікаюць або могуць выклікаць у дзяржаўнай службовай асобы канфлікт інтарэсаў;
перавесці дзяржаўнае службовая асоба ў парадку, устаноўленым актамі заканадаўства, з пасады, выкананне абавязкаў па якой выклікала або можа выклікаць ўзнікненне канфлікту інтарэсаў, на іншую раўназначную пасаду;
даручыць выкананне ранейшых службовых абавязкаў на новым працоўным месцы альбо змяніць, у тым ліку часова, службовыя абавязкі дзяржаўнай службовай асобы ў парадку, устаноўленым актамі заканадаўства, у мэтах прадухілення канфлікту інтарэсаў або магчымасці яго ўзнікнення;

прыняць іншыя меры, прадугледжаныя актамі заканадаўства.
Дзяржаўная службовая асоба, кіраўнік, у непасрэднай
падпарадкаванасці якога яно знаходзіцца, кіраўнік дзяржаўнага органа, іншай арганізацыі, якія дапусцілі парушэнне патрабаванняў, прадугледжаных часткамі першай і другой гэтага артыкула, нясуць адказнасць у адпаведнасці з заканадаўчымі актамі.
Непрадстаўленне дзяржаўнай службовай асобай апавяшчэння аб ўзнік канфлікт інтарэсаў або магчымасці яго ўзнікнення, калі яму было вядома аб узнікненні канфлікту інтарэсаў або магчымасці яго ўзнікнення, з'яўляецца падставай для адмовы ў назначэнні дзяржаўнага служачага на іншую дзяржаўную пасаду або для прыцягнення яго да дысцыплінарнай адказнасці аж да вызвалення ад займаемай пасады (звальнення) у парадку, устаноўленым заканадаўчымі актамі.
Патрабаванні, прадугледжаныя часткамі першай і другой гэтага артыкула, не распаўсюджваюцца на ўдзельнікаў адносін, якія рэгулююцца заканадаўчымі актамі, якія ўстанаўліваюць парадак крымінальнага, адміністрацыйнага працэсу, канстытуцыйнага, грамадзянскага судаводства, судаводства ў судах, якія разглядаюць эканамічныя справы.

Артыкул 22. Падстава адмовы ў назначэнні на кіруючую пасаду, прыёме на дзяржаўную службу

Не дапускаецца прызначэнне на пасады, уключаныя ў кадравыя рэестры Кіраўніка дзяржавы Рэспублікі Беларусь, Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь, абласных выканаўчых камітэтаў і Мінскага гарадскога выканаўчага камітэта, раённых выканаўчых камітэтаў, гарадскіх выканаўчых камітэтаў (гарадоў абласнога падпарадкавання), мясцовых адміністрацый раёнаў у гарадах, асоб, звольненых па дыскрэдытуючых абставінах, устаноўленых заканадаўчымі актамі, на працягу пяці гадоў пасля такога звальнення, калі іншае не ўстаноўлена Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь.
Прызначэнне асоб, звольненых па дыскрэдытуючых абставінах,

устаноўленым заканадаўчымі актамі, на кіруючыя пасады ў арганізацыі дзяржаўнай і прыватнай формаў уласнасці на працягу пяці гадоў пасля такога звальнення, акрамя прадугледжаных часткай першай гэтага артыкула, ажыццяўляецца пры ўмове ўзгаднення гэтага прызначэння са старшынёй раённага, гарадскога (горада абласнога падпарадкавання) выканаўчага камітэта, кіраўніком адміністрацыі раёна горада Мінска (горада абласнога падпарадкавання), на тэрыторыі якога размешчана гэтая арганізацыя альбо яе адпаведнае структурнае падраздзяленне, у парадку, прадугледжаным Саветам Міністраў Рэспублікі Беларусь.
Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь у асобных выпадках можа вызначацца іншы парадак прызначэння на кіруючыя пасады.
Асобы, якія здзейснілі цяжкае або асабліва цяжкае злачынства супраць інтарэсаў службы або цяжкае або асабліва цяжкае злачынства, звязанае з выкарыстаннем службовай асобай сваіх службовых паўнамоцтваў, не могуць быць прынятыя на дзяржаўную службу.

Артыкул 23. Дадатковыя падставы прыцягнення кіраўнікоў дзяржаўных органаў і іншых дзяржаўных арганізацый да дысцыплінарнай адказнасці

Парушэнне парадку прыёму асоб на дзяржаўную службу, выдача характарыстык на работнікаў, якія змяшчаюць загадзя недакладную інфармацыю, з'яўляюцца грубым парушэннем службовых (працоўных) абавязкаў і цягнуць за сабой прыцягненне кіраўніка да дысцыплінарнай адказнасці аж да вызвалення ад займаемай пасады (звальнення) у парадку, устаноўленым заканадаўчымі актамі.

Артыкул 24. Асаблівасці прызначэння і выплаты пенсіі, штомесячнага грашовага ўтрымання пры здзяйсненні цяжкага або асабліва цяжкага злачынства супраць інтарэсаў службы альбо цяжкага або асабліва цяжкага злачынства, спалучанага з выкарыстаннем службовай асобай сваіх службовых паўнамоцтваў

Дзяржаўным служачым, якія ўчынілі ў перыяд праходжання дзяржаўнай службы цяжкае або асабліва цяжкае злачынства супраць інтарэсаў службы або цяжкае або асабліва цяжкае злачынства, звязанае з выкарыстаннем службовай асобай сваіх службовых паўнамоцтваў, пенсія за выслугу гадоў, прадугледжаная Законам Рэспублікі Беларусь ад 14 чэрвеня 2003 года "Аб дзяржаўнай службе ў Рэспубліцы Беларусь" (Нацыянальны рэестр прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 2003 г., № 70, 2/953), штомесячнае грашовае

змест, прадугледжаны Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 30 лістапада 2006 г. N 705 "аб штомесячным грашовым утрыманні асобных катэгорый дзяржаўных служачых" (Нацыянальны рэестр прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 2006 г., N 201, 1/8123), не прызначаюцца (не выплачваюцца).
Пры вылічэнні пенсіі за выслугу гадоў супрацоўнікам Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь, Дзяржаўнага камітэта судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь, вайскоўцам, якія праходзілі ваенную службу па кантракце, асобам радавога і начальніцкага складу органаў унутраных спраў, органаў і падраздзяленняў па надзвычайных сітуацыях, органаў фінансавых расследаванняў Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь, якія здзейснілі ў перыяд праходжання ваеннай службы (службы) цяжкае або асабліва цяжкае злачынства супраць інтарэсаў службы альбо цяжкае або асабліва цяжкае злачынства, звязанае з выкарыстаннем службовай асобай сваіх службовых паўнамоцтваў, аклад па воінскаму (спецыяльным) званні ўлічваецца па воінскаму звання "радавы" або адпаведнага яму спецыяльнаму званню.

Артыкул 25. Правапарушэнні, якія ствараюць умовы для карупцыі

Правапарушэннямі, якія ствараюць умовы для карупцыі, з'яўляюцца:
умяшанне дзяржаўнай службовай асобы з выкарыстаннем сваіх
службовых паўнамоцтваў у дзейнасць іншых дзяржаўных органаў і іншых арганізацый, калі гэта не ўваходзіць у кола яго паўнамоцтваў і не заснавана на заканадаўчым акце;
аказанне дзяржаўнай службовай асобай пры падрыхтоўцы і прыняцці рашэнняў неправамернай перавагі інтарэсам фізічных або юрыдычных асоб або прадастаўленне ім неабгрунтаваных ільгот і прывілеяў ці аказанне садзейнічання ў іх прадастаўленні;
выкарыстанне дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да яго асобай службовага становішча пры вырашэнні пытанняў, якія закранаюць яго асабістыя, групавыя і іншыя пазаслужбовыя інтарэсы, калі гэта не звязана са службовай (працоўнай) дзейнасцю;
удзел дзяржаўнага службовай асобы ў якасці прадстаўніка трэціх асоб у справах дзяржаўнага органа, іншай арганізацыі, служачым (работнікам) якога (якой) яна з'яўляецца, або падпарадкаванага (падпарадкаванай) і (або) падкантрольнага (падкантрольнай) яму (ёй) дзяржаўнага органа, іншай арганізацыі;
выкарыстанне дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да ва пазаслужбовых інтарэсах інфармацыі, распаўсюджванне і (або) прадастаўленне якой абмежавана, атрыманай пры выкананні ім службовых (працоўных) абавязкаў;
Адмова дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да яго асобы ў прадастаўленні інфармацыі фізічным або юрыдычным асобам, прадастаўленне якой гэтым асобам прадугледжана актамі заканадаўства, наўмыснае несвоечасовае яе прадастаўленне або прадастаўленне няпоўнай альбо недакладнай інфармацыі;
патрабаванне дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да ад фізічных або юрыдычных асоб інфармацыі, у тым ліку дакументаў, прадастаўленне якой не прадугледжана актамі заканадаўства;
парушэнне дзяржаўнай службовай асобай у асабістых, групавых і іншых пазаслужбовых інтарэсах устаноўленага заканадаўчымі актамі парадку разгляду зваротаў грамадзян, у тым ліку індывідуальных прадпрымальнікаў, і юрыдычных асоб і прыняцця рашэнняў па пытаннях, якія ўваходзяць у яго кампетэнцыю;
стварэнне дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да перашкод фізічным або юрыдычным асобам у рэалізацыі іх правоў і законных інтарэсаў;

дэлегаванне дзяржаўнай службовай асобай паўнамоцтваў на дзяржаўнае рэгуляванне прадпрымальніцкай дзейнасці альбо на кантроль за ёй асобе, якая ажыццяўляе такую дзейнасць, калі гэта не прадугледжана заканадаўчымі актамі;
парушэнне дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да вызначанага актамі заканадаўства парадку правядзення конкурсаў, аўкцыёнаў, працэдур закупак;
патрабаванне дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да прадастаўлення бязвыплатнай (спонсарскай) дапамогі, а роўна парушэнне дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да парадку яе прадастаўлення, атрымання і выкарыстання, вызначанага актамі заканадаўства.
Здзяйсненне названых у частцы першай гэтага артыкула правапарушэнняў цягне за сабой адказнасць у адпаведнасці з заканадаўчымі актамі.

Кіраўнік 4
ДЭКЛАРАВАННЕ ДАХОДАЎ І МАЁМАСЦІ

Артыкул 26. Даходы, якія падлягаюць абавязковаму дэклараванню

Абавязковаму дэклараванню ў выпадках і парадку, прадугледжаных гэтым кіраўніком, падлягаюць даходы, атрыманыя на працягу каляндарнага года ад крыніц у Рэспубліцы Беларусь, а таксама ад крыніц за межамі Рэспублікі Беларусь.
У дэкларацыі аб даходах і маёмасці паказваюцца таксама пазыкі, атрыманыя за перыяд, які папярэднічае перыяду, за які ўяўляецца Дэкларацыя аб даходах і маёмасці, і не вернутыя на дату прадстаўлення такой дэкларацыі. Такія даходы паказваюцца ў суме атрыманых пазык.
Калі ў дзяржаўны орган, іншую арганізацыю, службовай асобе Дэкларацыя аб даходах і маёмасці ўяўлялася раней, то пры прадстаўленні дэкларацыі аб даходах і маёмасці ў гэтыя дзяржаўны орган, іншую арганізацыю, гэтай службовай асобе раней адлюстраваныя ў такой дэкларацыі звесткі аб даходах могуць не паказвацца, калі іншае не прадугледжана часткай шостай артыкула 31 гэтага Закона.
Даходы, названыя ў частцы першай гэтага артыкула, падлягаюць абавязковаму дэклараванню незалежна ад таго, ці з'яўляюцца яны аб'ектам падаткаабкладання або вызваленыя ад падаткаабкладання ў адпаведнасці з актамі заканадаўства.
Заканадаўчымі актамі могуць быць устаноўлены выпадкі, калі даходы альбо асобныя віды даходаў не падлягаюць абавязковаму дэклараванню.

Артыкул 27. Маёмасць, якая падлягае абавязковаму дэклараванню, і вызначэнне яго кошту

Абавязковаму дэклараванню ў выпадках і парадку, прадугледжаных гэтым кіраўніком, падлягаюць якія знаходзяцца ва ўласнасці асоб, абавязаных у адпаведнасці з гэтым кіраўніком прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, на дату прадстаўлення такой дэкларацыі, калі іншае не прадугледжана часткай шостай артыкула 31 гэтага Закона:
зямельныя ўчасткі, капітальныя пабудовы (будынкі, збудаванні), ізаляваныя памяшканні, машына-месцы;
транспартныя сродкі (акрамя мапедаў і прыраўнаваных да іх механічных транспартных сродкаў, ровараў, коннага транспарту), самаходныя машыны, марскія суда, суда ўнутранага плавання і змешанага (рака - мора) плавання, паветраныя суда;
творы мастацтва, каштоўныя металы і каштоўныя камяні, вырабы з іх, кошт кожнага з якіх перавышае адну тысячу базавых велічынь або агульны кошт якіх перавышае дзве тысячы базавых велічынь;
будаўнічыя матэрыялы, агульны кошт якіх перавышае дзве тысячы базавых велічынь;
долі ў статутных фондах (акцыі) гаспадарчых таварыстваў і таварыстваў, паі ў маёмасці вытворчых і спажывецкіх кааператываў, аб'екты, не завершаныя будаўніцтвам, іх часткі, прадпрыемствы як маёмасныя комплексы на суму, якая перавышае пятнаццаць тысяч базавых велічынь;
іншая маёмасць, кошт адзінкі якой перавышае дзве тысячы базавых
велічыня;
долі ў праве ўласнасці на маемасць, названае ў абзацах другім і
трэцім сапраўднай часткі;
долі ў праве ўласнасці на маемасць, названае ў абзацах чацвёртым -
сёмым сапраўднай часткі, калі іх кошт перавышае межы, устаноўленыя адпаведнымі абзацамі сапраўднай часткі.
Маёмасць, названае ў абзацах другім, трэцім і восьмым часткі першай гэтага артыкула, падлягае дэклараванню незалежна ад яго кошту.
Кошт маёмасці, названага ў абзацах чацвёртым - сёмым i дзевятым часткі першай гэтага артыкула, для ўстанаўлення неабходнасці яго дэкларавання вызначаецца ў парадку, вызначаным Саветам Міністраў Рэспублікі Беларусь.
Кошт дэклараванага маёмасці паказваецца у дэкларацыі аб даходах і маёмасці па цане яго набыцця. Калі маёмасць атрымана бязвыплатна, у спадчыну або па здзелках, якія не прадугледжваюць правядзенне разлікаў, кошт такога маёмасці ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці не паказваецца.
Пры вызначэнні кошту дэклараванай маёмасці Палажэння заканадаўства аб ацэначнай дзейнасці не прымяняюцца, калі іншае не ўстаноўлена Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь.

Артыкул 28. Дэклараванне даходаў і маёмасці непаўналетніх, а таксама асоб, абмежаваных судом у дзеяздольнасці і прызнаных судом недзеяздольнымі

Дэклараванне даходаў і маёмасці:
непаўналетніх ва ўзросце да чатырнаццаці гадоў (малалетніх)
ажыццяўляецца іх законнымі прадстаўнікамі (бацькамі, усынавіцелямі (удачарыцелямі) або апекунамі), калі іншае не ўстаноўлена часткай чацвёртай артыкула 31 гэтага Закона;
непаўналетніх ва ўзросце ад чатырнаццаці да васемнаццаці гадоў, за выключэннем асоб, якія набылі дзеяздольнасць ў поўным аб'ёме ў выніку эмансіпацыі або заключэння шлюбу, ажыццяўляецца гэтымі асобамі з пісьмовай згоды іх законных прадстаўнікоў (бацькоў, усынавіцеляў (удачарыцеляў) або папячыцеляў);
асоб, абмежаваных судом у дзеяздольнасці, ажыццяўляецца гэтымі асобамі са згоды іх папячыцеляў;
асоб, прызнаных судом недзеяздольнымі, ажыццяўляецца іх апекунамі.

Артыкул 29. Дэклараванне даходаў і маёмасці пры паступленні на службу

Дэкларацыю аб даходах і маёмасці ў адпаведны дзяржаўны орган, іншую арганізацыю, службовай асобе, калі іншае не ўстаноўлена Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь, абавязаны прадстаўляць асобы, якія паступаюць на дзяржаўную службу, а таксама на ваенную службу па кантракце, службу ў Следчы камітэт Рэспублікі Беларусь, Дзяржаўны камітэт судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь, органы ўнутраных спраў, органы і падраздзяленні па надзвычайных сітуацыях і органы фінансавых расследаванняў Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь.
Пры паступленні грамадзяніна Рэспублікі Беларусь на дзяржаўную службу шляхам абрання Дэкларацыя аб даходах і маёмасці прадстаўляецца да рэгістрацыі (зацвярджэння) яго ва ўстаноўленым парадку ў якасці кандыдата на дзяржаўную пасаду.

Артыкул 30. Дэклараванне даходаў і маёмасці пры прызначэнні на пэўныя пасады

Дэкларацыю аб даходах і маёмасці ў адпаведны дзяржаўны орган, іншую арганізацыю, службовай асобе, калі іншае не ўстаноўлена Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь, абавязаны прадстаўляць:
дзяржаўныя служачыя - пры прызначэнні на дзяржаўную пасаду ў іншым дзяржаўным органе альбо іншай арганізацыі;
ваеннаслужачы - пры прызначэнні на воінскія пасады намеснікаў кіраўнікоў дзяржаўных органаў, у якіх прадугледжана ваенная служба, кіраўнікоў і намеснікаў кіраўнікоў падраздзяленняў цэнтральнага апарата дзяржаўных органаў, у якіх прадугледжана ваенная служба, і падпарадкаваных ім органаў, Галоўнага ўпраўлення камандуючага ўнутранымі войскамі Міністэрства ўнутраных спраў Рэспублікі Беларусь, а таксама на пасады камандзіраў воінскіх часцей, злучэнняў, кіраўнікоў органаў ваеннага кіравання і арганізацый Узброеных Сіл Рэспублікі Беларусь, іншых войскаў і воінскіх фарміраванняў Рэспублікі Беларусь і іх намеснікаў;
работнікі органаў і падраздзяленняў па надзвычайных сітуацыях - пры прызначэнні на пасады кіраўнікоў і намеснікаў кіраўнікоў падраздзяленняў цэнтральнага апарата Міністэрства па надзвычайных сітуацыях Рэспублікі Беларусь, кіраўнікоў і намеснікаў кіраўнікоў тэрытарыяльных органаў Міністэрства па надзвычайных сітуацыях Рэспублікі Беларусь, падраздзяленняў па надзвычайных сітуацыях з правамі юрыдычнай асобы, а таксама на пасады старэйшага, сярэдняга і малодшага начальніцкага складу органаў, якія ажыццяўляюць дзяржаўны пажарны нагляд і дзяржаўны нагляд і кантроль у галіне абароны насельніцтва і тэрыторый ад
надзвычайных сітуацый;
супрацоўнікі органаў унутраных спраў - пры прызначэнні на вышэйшыя пасады
старэйшага, сярэдняга і малодшага начальніцкага складу органаў унутраных спраў;

работнікі органаў фінансавых расследаванняў Камітэта дзяржаўнага
кантролю Рэспублікі Беларусь-пры прызначэнні на іншую пасаду ў органах фінансавых расследаванняў Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь;
супрацоўнікі Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь - пры прызначэнні на пасады кіраўнікоў і намеснікаў кіраўнікоў структурных падраздзяленняў цэнтральнага апарата Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь, кіраўнікоў і намеснікаў кіраўнікоў упраўленняў Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь па абласцях і горадзе Мінску, кіраўнікоў раённых (міжраённых), гарадскіх, раённых у гарадах аддзелаў Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь;
супрацоўнікі Дзяржаўнага камітэта судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь-пры прызначэнні на пасады кіраўнікоў і намеснікаў кіраўнікоў структурных падраздзяленняў цэнтральнага апарата Дзяржаўнага камітэта судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь, кіраўнікоў і намеснікаў кіраўнікоў упраўленняў Дзяржаўнага камітэта судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь па абласцях і горадзе Мінску, кіраўнікоў раённых (міжраённых), гарадскіх, раённых у горадзе Мінску аддзелаў Дзяржаўнага камітэта судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь;
асобы, прызначаныя на пасады кіраўнікоў дзяржаўных арганізацый;
асобы, прызначаныя на пасады кіраўнікоў арганізацый, у статутных
фондах якіх 50 і больш працэнтаў доляў (акцый) знаходзіцца ва ўласнасці дзяржавы і (або) яе адміністрацыйна-тэрытарыяльных адзінак.

Артыкул 31. Штогадовае дэклараванне даходаў і маёмасці дзяржаўных службовых асоб, якія займаюць адказнае становішча, і асоб, якія паступілі на дзяржаўную службу шляхам абрання, іх мужа (жонкі), непаўналетніх дзяцей, у тым ліку ўсыноўленых (удачароных), а таксама паўналетніх блізкіх сваякоў, якія сумесна з імі пражываюць і вядуць агульную гаспадарку

Калі іншае не ўстаноўлена часткай другой гэтага артыкула, абавязаны штогод прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці:
выбраныя ва ўстаноўленым парадку члены Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, якія ажыццяўляюць свае паўнамоцтвы на прафесійнай аснове , - у Савет Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь;
дэпутаты Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь - у Палату прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь;
выбраныя ва ўстаноўленым парадку суддзі Канстытуцыйнага Суда Рэспублікі Беларусь - у Канстытуцыйны Суд Рэспублікі Беларусь;
суддзі эканамічных судоў абласцей( горада Мінска), абласных (Мінскага гарадскога), раённых (гарадскіх) судоў-у Вярхоўны Суд Рэспублікі Беларусь;
намеснікі старшыняў абласных (Мінскага гарадскога) Саветаў дэпутатаў-у абласны (Мінскі гарадскі) савет дэпутатаў;
старшыні гарадскіх (гарадоў абласнога падпарадкавання), раённых Саветаў дэпутатаў, іх намеснікі-у абласныя саветы дэпутатаў;
старшыні сельскіх, пасялковых, гарадскіх (гарадоў раённага падпарадкавання) Саветаў дэпутатаў, іх намеснікі-у раённыя саветы дэпутатаў;
асобы, якія займаюць пасады, уключаныя ў кадравы рэестр Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь , - у апарат Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь;
пракуроры раёнаў, раёнаў у гарадах, гарадоў, міжраённыя і прыраўнаваныя да іх транспартныя пракуроры і іх намеснікі - у вышэйстаячы орган пракуратуры, які вызначаецца Генеральным пракурорам Рэспублікі Беларусь;
начальнікі следчых падраздзяленняў Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь і іх намеснікі, следчыя Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь - у цэнтральны апарат Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь або ў дзяржаўны орган, які ўваходзіць у сістэму Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь, вызначаны старшынёй Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь;
начальнікі органаў дзяржаўнай бяспекі і іх намеснікі, начальнікі следчых падраздзяленняў і следчых ізалятараў органаў дзяржаўнай бяспекі і іх намеснікі, следчыя органаў дзяржаўнай бяспекі - у Камітэт дзяржаўнай бяспекі Рэспублікі Беларусь;
кіраўнікі органаў памежнай службы і іх намеснікі - у Дзяржаўны памежны камітэт Рэспублікі Беларусь;
начальнікі органаў унутраных спраў і іх намеснікі, начальнікі устаноў, якія выконваюць пакарання ў выглядзе пазбаўлення волі, следчых ізалятараў крымінальна-выканаўчай сістэмы Міністэрства ўнутраных спраў Рэспублікі Беларусь і іх намеснікі - у Міністэрства ўнутраных спраў Рэспублікі Беларусь ці ў іншы орган унутраных спраў, вызначаны Міністрам унутраных спраў Рэспублікі Беларусь;
кіраўнікі органаў дзяржаўнага пажарнага нагляду і іх намеснікі - у вышэйстаячыя органы па надзвычайных сітуацыях;
Ваенныя каменданты ваенных камендатур, Ваенныя камісары, камандзіры
вайсковых часцей, злучэнняў, начальнікі ваенных навучальных устаноў, арганізацый Узброеных Сіл Рэспублікі Беларусь і гарнізонаў і іх намеснікі (ва Узброеных Сілах Рэспублікі Беларусь і транспартных войсках Рэспублікі Беларусь), камандзіры воінскіх часцей, злучэнняў , начальнікі ваенных устаноў і іх намеснікі( у іншых войсках і воінскіх фарміраваннях), за выключэннем кіраўнікоў органаў памежнай службы і іх намеснікаў, - непасрэдным камандзірам (начальнікам);
кіраўнікі мытных органаў-у Дзяржаўны мытны камітэт Рэспублікі Беларусь;
кіраўнікі тэрытарыяльных органаў фінансавых расследаванняў Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь і іх намеснікі - у вышэйстаячы орган фінансавых расследаванняў, які вызначаецца намеснікам старшыні Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь-дырэктарам Дэпартамента фінансавых расследаванняў;
кіраўнікі дыпламатычных прадстаўніцтваў і консульскіх устаноў Рэспублікі Беларусь - Міністэрства замежных спраў Рэспублікі Беларусь.
Асобы, прызначаныя на вышэйшыя дзяржаўныя пасады Рэспублікі Беларусь, іншыя пасады, уключаныя ў кадравы рэестр кіраўніка дзяржавы Рэспублікі Беларусь, абавязаны штогод прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці кіраўніку Адміністрацыі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, які вызначае з іх дэкларацыі, якія падлягаюць праверцы ў бягучым годзе. Аб выніках праведзенай праверкі такіх дэкларацый кіраўнік Адміністрацыі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь дакладвае прэзідэнту Рэспублікі Беларусь штогод да 31 снежня.
Дзяржаўныя службовыя асобы, якія займаюць адказнае становішча, за выключэннем асоб, указаных у частках першай і другой гэтага артыкула, абавязаны штогод прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці ў дзяржаўныя органы, іншыя арганізацыі, якія прызначылі іх на пасады.
Разам з асобамі, названымі ў частках першай - трэцяй гэтага артыкула, абавязаны штогод прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці ў парадку, устаноўленым гэтым артыкулам, іх муж (жонка), непаўналетнія дзеці, у тым ліку ўсыноўленыя (удачароныя), а таксама паўналетнія блізкія сваякі, сумесна з імі пражываюць і вядучыя агульную гаспадарку. Пры гэтым дэклараванне даходаў і маёмасці непаўналетніх дзяцей ва ўзросце да чатырнаццаці гадоў (малалетніх) ажыццяўляецца ў парадку, вызначаным артыкулам 28 гэтага Закона. Дэклараванне даходаў і маёмасці непаўналетніх дзяцей ва ўзросце да чатырнаццаці гадоў (малалетніх), якія засталіся пражываць у сувязі з скасаваннем шлюбу з былым мужам (жонкай) асоб, абавязаных у адпаведнасці з гэтым артыкулам прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, ад імя такіх дзяцей ажыццяўляецца былым мужам (жонкай).
Дэкларацыі аб даходах і маёмасці прадстаўляюцца штогод да 1 сакавіка.
Асобы, абавязаныя ў адпаведнасці з часткамі першай-чацвёртай гэтага артыкула
прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, у штогадовых дэкларацыях аб даходах і маёмасці паказваюць звесткі аб атрыманых даходах і маёмасці, што знаходзіцца ва ўласнасці і (або) фактычным валоданні, карыстанні, незалежна ад іх указання ў раней прадстаўленых у дзяржаўны орган, іншую арганізацыю, службовай асобе дэкларацыях аб даходах і маёмасці.
Пад маёмасцю, якія знаходзяцца ў фактычным валоданні, карыстанні асоб, абавязаных у адпаведнасці з часткамі першай-чацвёртай гэтага артыкула прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, разумеецца маёмасць, прадугледжанае абзацамі другім - чацвёртым часткі першай артыкула 27 гэтага Закона, якое знаходзілася ў фактычным валоданні, карыстанні гэтых асоб на платнай або бязвыплатнай аснове 183 дня і больш на працягу дэкларуемага перыяду, за выключэннем прадастаўленых ва ўстаноўленым парадку жылых памяшканняў у інтэрнаце, жылых памяшканняў дзяржаўнага жыллёвага фонду, а таксама маёмасці, якая выкарыстоўваецца для мэт выканання службовых (працоўных) абавязкаў. Колькасць дзён знаходжання такога маёмасці ў фактычным валоданні, карыстанні на працягу дэклараванага перыяду усталёўваецца названымі асобамі самастойна.
Абавязковаму дэклараванню ў адпаведнасці з сапраўднай артыкулам падлягаюць звесткі пра долі ў статутных фондах (акцыях) гаспадарчых таварыстваў і таварыстваў, паях ў маёмасці вытворчых і спажывецкіх кааператываў незалежна ад іх кошту на дату прадстаўлення дэкларацыі аб даходах і маёмасці.
Асобамі, абавязанымі ў адпаведнасці з часткамі першай-чацвёртай гэтага артыкула прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, у дэкларацыі аб даходах і маёмасці паказваюцца звесткі (тлумачэнні) аб крыніцах і памерах даходаў, за кошт якіх у дэклараваны перыяд набыта (атрымана ў валоданне, карыстанне) маёмасць, названае ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці.
У выпадку непадання дэкларацыі аб даходах і маёмасці (непрадстаўлення

у тэрмін, адмовы ад прадстаўлення) мужам (жонкай), і (або) непаўналетнімі дзецьмі, у тым ліку усыноўленымі (удачароных), і (або) паўналетнімі блізкімі сваякамі, сумесна пражываюць і вядучымі агульную гаспадарку з асобай, абавязаным у адпаведнасці з часткамі першай - трэцяй гэтага артыкула прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, гэта асоба пісьмова паведамляе аб прычыне непрадстаўлення дэкларацыі аб даходах і маёмасці яго мужам (жонкай), і (або) непаўналетнімі дзецьмі, у тым ліку усыноўленымі (удачароных), і (або) паўналетнімі блізкімі сваякамі, сумесна з ім пражываюць і вядучымі агульную гаспадарку. Пры гэтым дзяржаўныя органы, іншыя арганізацыі, службовыя асобы, якія ў
(якім) штогод прадстаўляюцца дэкларацыі аб даходах і маёмасці, прымаюць рашэнне аб выпатрабаванні праз падатковыя органы дэкларацыі аб даходах і маёмасці мужа (жонкі), і (або) непаўналетніх дзяцей, у тым ліку ўсыноўленых (удачароных), і (або) паўналетніх блізкіх сваякоў, сумесна пражываюць і вядучых агульную гаспадарку з асобай, абавязанай у адпаведнасці з часткамі першай - трэцяй гэтага артыкула прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, і накіроўваюць адпаведны запыт.
Асоба, абавязаная ў адпаведнасці з часткамі першай-трэцяй гэтага артыкула прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, самастойна вызначае з ліку паўналетніх блізкіх сваякоў тых асоб, якія сумесна з ім пражываюць і вядуць агульную гаспадарку.
Пры неабходнасці па матываваным запыце дзяржаўных органаў, іншых арганізацый, службовых асоб, у якія (якім) штогод прадстаўляюцца дэкларацыі аб даходах і маёмасці, падатковымі органамі запатрабуюцца дэкларацыі аб даходах і маёмасці ад паўналетніх блізкіх сваякоў асоб, абавязаных у адпаведнасці з гэтым кіраўніком прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, якія сумесна з імі не пражываюць і (або) не вядуць агульную гаспадарку, але не часцей за адзін раз на год. Падатковы орган накіроўвае прадстаўленыя па яго патрабаванню дэкларацыі аб даходах і маёмасці дзяржаўным органам, іншым арганізацыям, службовым асобам, якія прынялі рашэнне аб выпатрабаванні дэкларацый аб даходах і маёмасці і накіравалі запыт аб выпатрабаванні гэтых дэкларацый.

Артыкул 32. Штогадовае дэклараванне даходаў і маёмасці іншымі катэгорыямі дзяржаўных службовых асоб

У адпаведнасці з сапраўднай артыкулам ажыццяўляецца штогадовае дэклараванне даходаў і маёмасці асоб, не названых у частках першай - чацвёртай артыкула 31 гэтага Закона.
Дзяржаўныя служачыя, за выключэннем кіраўнікоў дзяржаўных арганізацый, абавязаны штогод прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці ў дзяржаўныя органы, у якіх яны займаюць дзяржаўныя пасады.
Вайскоўцы, якія займаюць воінскія пасады кіраўнікоў і намеснікаў кіраўнікоў падраздзяленняў цэнтральнага апарата дзяржаўных органаў, у якіх прадугледжана ваенная служба, і падпарадкаваных ім органаў, Галоўнага ўпраўлення камандуючага ўнутранымі войскамі Міністэрства ўнутраных спраў Рэспублікі Беларусь, Службы бяспекі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь, абавязаны штогод прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці адпаведна ў дзяржаўныя органы, у якіх прадугледжана ваенная служба, і падначаленыя ім органы, Міністэрства
унутраных спраў Рэспублікі Беларусь, Службу бяспекі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь.
Вайскоўцы, якія займаюць воінскія пасады кіраўнікоў органаў ваеннага кіравання Узброеных Сіл Рэспублікі Беларусь, іншых войскаў і воінскіх фарміраванняў Рэспублікі Беларусь і іх намеснікаў, абавязаны штогод прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці непасрэдным камандзірам (начальнікам).
Ваеннаслужачыя органаў пагранічнай службы, якія праходзяць ваенную службу па кантракце на пасадах афіцэраў і прапаршчыкаў у падраздзяленнях, якія непасрэдна ажыццяўляюць ахову Дзяржаўнай мяжы Рэспублікі Беларусь і (або) памежны кантроль у пунктах пропуску праз Дзяржаўную мяжу Рэспублікі Беларусь (за выключэннем ваеннаслужачых, названых у частках трэцяй i чацвёртай гэтага артыкула), абавязаны штогод прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці камандзіру вайсковай часткі органаў памежнай службы.
Работнікі органаў і падраздзяленняў па надзвычайных сітуацыях, якія займаюць пасады кіраўнікоў і намеснікаў кіраўнікоў падраздзяленняў цэнтральнага апарата Міністэрства па надзвычайных сітуацыях Рэспублікі Беларусь, кіраўнікоў і намеснікаў кіраўнікоў тэрытарыяльных органаў Міністэрства па надзвычайных сітуацыях Рэспублікі Беларусь, падраздзяленняў па надзвычайных сітуацыях з правамі юрыдычнай асобы, а таксама якія займаюць пасады старэйшага, сярэдняга і малодшага начальніцкага складу органаў, якія ажыццяўляюць дзяржаўны пажарны нагляд і дзяржаўны нагляд і кантроль у галіне абароны насельніцтва і тэрыторый ад надзвычайных сітуацый, абавязаны штогод прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці адпаведна ў орган або падраздзяленне па надзвычайных сітуацыях.
Супрацоўнікі органаў унутраных спраў, якія займаюць пасады старэйшага і сярэдняга начальніцкага складу органаў унутраных спраў, абавязаны штогод прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці ў адпаведны орган унутраных спраў.
Работнікі органаў фінансавых расследаванняў Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь абавязаны штогод прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці ў органы фінансавых расследаванняў, якія вызначаюцца намеснікам старшыні Камітэта дзяржаўнага кантролю Рэспублікі Беларусь-дырэктарам Дэпартамента фінансавых расследаванняў.
Супрацоўнікі Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь абавязаны штогод прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці ў цэнтральны апарат Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь або ў дзяржаўны орган, які ўваходзіць у сістэму Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь, вызначаны старшынёй Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь.
Супрацоўнікі Дзяржаўнага камітэта судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь абавязаны штогод прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці ў цэнтральны апарат Дзяржаўнага камітэта судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь або ў дзяржаўны орган, які ўваходзіць у сістэму Дзяржаўнага камітэта судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь, вызначаны Старшынёй Дзяржаўнага камітэта судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь.
Кіраўнікі дзяржаўных арганізацый абавязаны штогод прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці ў дзяржаўныя органы, іншыя арганізацыі, якія прызначылі гэтых кіраўнікоў на пасады.
Кіраўнікі арганізацый, у статутных фондах якіх 50 і больш працэнтаў доляй (акцый) знаходзіцца ва ўласнасці дзяржавы і (або) яго адміністрацыйна-тэрытарыяльных адзінак, абавязаны штогод прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці ў дзяржаўныя органы і іншыя арганізацыі, упаўнаважаныя кіраваць долямі ў статутных фондах (акцыямі) такіх арганізацый (калі долі ў статутных фондах (акцыі) такіх арганізацый знаходзяцца ва ўласнасці дзяржавы і (або) яго адміністрацыйна-тэрытарыяльных адзінак - у дзяржаўныя органы, іншыя арганізацыі, у кіраванні якіх знаходзіцца вялікая доля ў статутным фондзе (большая колькасць акцый)).
Разам з асобамі, названымі ў частках другой-дванаццатай гэтага артыкула, абавязаны штогод прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці ў парадку, устаноўленым гэтым артыкулам, іх муж (жонка), а таксама паўналетнія блізкія сваякі, сумесна з імі пражываюць і вядучыя агульную гаспадарку.
Дэкларацыі аб даходах і маёмасці прадстаўляюцца штогод да 1 сакавіка.
У выпадку непадання дэкларацыі аб даходах і маёмасці (непрадстаўлення
у тэрмін, адмовы ад прадстаўлення) мужам (жонкай) і (або) паўналетнімі блізкімі сваякамі, якія сумесна пражываюць і вядуць агульную гаспадарку з тварам, абавязаным у адпаведнасці з часткамі другой - дванаццатай гэтага артыкула прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, гэта твар пісьмова паведамляе аб прычыне непадання дэкларацыі аб даходах і маёмасці яго мужам (жонкай) і (або) паўналетнімі блізкімі сваякамі, якія сумесна з ім пражываюць і вядуць агульную гаспадарку. Пры гэтым дзяржаўныя органы, іншыя арганізацыі, службовыя асобы, якія (якім) штогод прадстаўляюцца дэкларацыі аб даходах і маёмасці, прымаюць рашэнне аб выпатрабаваньні праз падатковыя органы дэкларацыі аб даходах і маёмасці мужа (жонкі) і (або) паўналетніх блізкіх сваякоў, якія сумесна пражываюць і вядуць агульную гаспадарку з тварам, абавязаным у адпаведнасці з сапраўднай кіраўніком прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, і накіроўваюць адпаведны запыт.
Твар, абавязаную у адпаведнасці з часткамі другой - дванаццатай сапраўднай
артыкулы прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, самастойна вызначае з ліку паўналетніх блізкіх сваякоў тых асоб, якія сумесна з ім пражываюць і вядуць агульную гаспадарку.
Пры неабходнасці па матываваным запыце дзяржаўных органаў, іншых арганізацый, службовых асоб, у якія (якім) штогод прадстаўляюцца дэкларацыі аб даходах і маёмасці, падатковымі органамі запатрабуюцца дэкларацыі аб даходах і маёмасці ад паўналетніх блізкіх сваякоў асоб, абавязаных у адпаведнасці з часткамі другой-дванаццатай гэтага артыкула прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, якія сумесна з імі не пражываюць і (або) не вядуць агульную гаспадарку, але не часцей за адзін раз у год. Падатковы орган накіроўвае прадстаўленыя па яго патрабаванню дэкларацыі аб даходах і маёмасці дзяржаўным органам, іншым арганізацыям, службовым асобам, якія прынялі рашэнне аб выпатрабаванні дэкларацый аб даходах і маёмасці і накіравалі запыт аб выпатрабаванні гэтых дэкларацый.

Артыкул 33. Форма дэкларацыі аб даходах і маёмасці і парадак яе запаўнення

Дэкларацыя аб даходах і маёмасці прадстаўляецца па форме, устаноўленай Саветам Міністраў Рэспублікі Беларусь, за выключэннем выпадкаў, прадугледжаных часткай другой гэтага артыкула.
Асобы, прызначаныя на вышэйшыя дзяржаўныя пасады Рэспублікі Беларусь, іншыя пасады, уключаныя ў кадравы рэестр кіраўніка дзяржавы Рэспублікі Беларусь, іх муж (жонка), непаўналетнія дзеці, у тым ліку ўсыноўленыя (удачароныя), а таксама паўналетнія блізкія сваякі, якія сумесна з імі пражываюць і вядучыя агульную гаспадарку, прадстаўляюць дэкларацыі аб даходах і маёмасці па форме, усталяванай Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь.
Бланкі дэкларацыі аб даходах і маёмасці выдаюцца дзяржаўным органам (арганізацыяй), у які (якую) уяўляецца Дэкларацыя аб даходах і маёмасці, бясплатна.
Парадак запаўнення дэкларацыі аб даходах і маёмасці вызначаецца Міністэрствам па падатках і зборах Рэспублікі Беларусь.

Артыкул 34. Правы, абавязкі і адказнасць асоб, абавязаных у адпаведнасці з гэтым кіраўніком прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, пры дэклараванні даходаў і маёмасці

Асобы, абавязаныя ў адпаведнасці з гэтым кіраўніком прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, маюць права на:

атрыманне ў дзяржаўным органе, іншай арганізацыі, у службовай асобы, у які (якому) уяўляецца Дэкларацыя аб даходах і маёмасці, бясплатнай кансультацыі аб форме і змесце прадстаўляемых дакументаў і парадку запаўнення названай дэкларацыі;
прадстаўленне сваіх інтарэсаў у дзяржаўных органах, іншых арганізацыях самастойна або праз свайго ўпаўнаважанага прадстаўніка;
атрыманне ў арганізацыях і ў індывідуальных прадпрымальнікаў, якія з'яўляюцца крыніцай выдачы (выплаты) даходаў, даведкі аб сумах выдадзеных (выплачаных) даходаў, у тым ліку аб кошце перададзенай маёмасці.
Асобам, абавязаным у адпаведнасці з гэтым кіраўніком прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, забараняецца перашкаджаць дзяржаўным органам, іншым арганізацыям, службовым асобам пры правядзенні імі праверкі паўнаты і дакладнасці звестак, указаных у дэкларацыі аб даходах і маёмасці і ў звестках (тлумачэннях) аб крыніцах і памерах даходаў.
Асобы, вінаватыя ў парушэнні патрабаванняў сапраўднай кіраўніка, нясуць адказнасць у адпаведнасці з заканадаўчымі актамі.
Непрадстаўленне дэкларацыі аб даходах і маёмасці або ўнясенне ў яе няпоўных і (або) недакладных звестак асобамі, якія паступаюць на дзяржаўную службу, дзяржаўнымі службовымі і прыраўнаванымі да іх асобамі, за выключэннем выпадкаў, прадугледжаных часткай восьмай гэтага артыкула, з'яўляюцца падставай для адмовы ў прыёме на службу (працу), прызначэнні на іншую пасаду альбо для прыцягнення да дысцыплінарнай адказнасці аж да вызвалення ад займаемай пасады (звальнення) у парадку, устаноўленым заканадаўчымі актамі.
Адказнасць за непрадстаўленне дэкларацыі аб даходах і маёмасці мужам (жонкай), непаўналетнімі дзецьмі, у тым ліку ўсыноўленымі (удачаронымі), паўналетнімі блізкімі сваякамі асобы, абавязанай у адпаведнасці з гэтым кіраўніком прадстаўляць дэкларацыю аб даходах і маёмасці, за ўказанне імі ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці няпоўных і (або) недакладных звестак, парушэнне імі парадку прадстаўлення дэкларацыі аб даходах і маёмасці нясуць у адпаведнасці з заканадаўчымі актамі адпаведна муж (жонка), непаўналетняе дзіця, які дасягнуў да часу здзяйснення правапарушэння шаснаццацігадовага ўзросту, у тым ліку ўсыноўлены (удачараны), або асоба, якая ажыццяўляе ў адпаведнасці з гэтым кіраўніком дэклараванне ад імя непаўналетняга дзіцяці, паўналетні блізкі сваяк.
Прымяненне да твару мер адказнасці за парушэнне патрабаванняў гэтага кіраўніка, акрамя выпадкаў прыцягнення да адказнасці ў выглядзе вызвалення ад займаемай пасады (звальнення), не вызваляе яго ад абавязку прадстаўлення дэкларацыі аб даходах і маёмасці.
У выпадку выяўлення асобай, абавязанай у адпаведнасці з гэтым кіраўніком прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, у прадстаўленай ім дэкларацыі аб даходах і маёмасці няпоўных і (або) недакладных звестак да іх выяўлення дзяржаўнымі органамі, іншымі арганізацыямі, службовымі асобамі, якія праводзяць праверку паўнаты і дакладнасці звестак, указаных у дэкларацыі аб даходах і маёмасці, такая асоба мае права заявіць пра гэта ў адпаведны дзяржаўны орган, іншую арганізацыю, службовай асобе і прадставіць удакладненую дэкларацыю аб даходах і маёмасці. Пры гэтым згаданая асоба вызваляецца ад адказнасці за парушэнне патрабаванняў сапраўднай кіраўніка.
Меры адказнасці за парушэнне заканадаўства аб дэклараванні даходаў і маёмасці не прымяняюцца ў выпадках указання ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці:
няпоўных звестак аб даходах, калі памер даходаў, не ўказаных у дэкларацыі аб даходах і маёмасці, не перавышае 10 адсоткаў агульнай сумы даходаў, якія падлягаюць абавязковаму дэклараванню;
недакладных звестак аб памеры даходаў, калі памер даходаў, недакладна ўказаны ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці, перавышае фактычны памер такіх даходаў не больш чым на 10 адсоткаў;
недакладных звестак аб даце набыцця маёмасці (долі ў праве ўласнасці на маёмасць), калі дата набыцця маёмасці (долі ў праве ўласнасці на маёмасць), недакладна паказаная ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці, знаходзіцца ў межах каляндарнага года, у якім фактычна набыта маёмасць (доля ў праве ўласнасці на маёмасць);
недакладных звестак аб плошчы зямельных участкаў, капітальных пабудоў (будынкаў, збудаванняў), ізаляваных памяшканняў, машына-месцаў, калі плошча такога маёмасці, няпэўнае указаная ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці, адхіляецца ад фактычнай плошчы такога маёмасці не больш чым на 10 адсоткаў;
недакладных звестак аб кошце маёмасці (долі ў праве ўласнасці на маёмасць), калі кошт маёмасці (долі ў праве ўласнасці на маёмасць), недакладна паказаная ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці, адхіляецца ад фактычнай кошту такой маёмасці (долі ў праве ўласнасці на маёмасць) не больш чым на 10 адсоткаў.

Артыкул 35. Кантроль у сферы дэкларавання даходаў і маёмасці

Дзяржаўныя органы, іншыя арганізацыі, службовыя асобы, якія (якім) прадстаўляюцца дэкларацыі аб даходах і маёмасці, ажыццяўляюць кантроль за выкананнем парадку дэкларавання, у тым ліку за паўнатой і дакладнасцю звестак, указаных у дэкларацыях аб даходах і маёмасці,
якія прадстаўляюцца ў адпаведнасці з сапраўднай кіраўніком, калі іншае не ўстаноўлена Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь.
Праверка і захоўванне дэкларацый аб даходах і маёмасці, якія прадстаўляюцца ў адпаведнасці з гэтым кіраўніком, ажыццяўляюцца ў парадку, вызначаным Саветам Міністраў Рэспублікі Беларусь, калі іншае не ўстаноўлена Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь.
Дзяржаўныя органы, іншыя арганізацыі, службовыя асобы, у якія (якім) прадстаўляюцца дэкларацыі аб даходах і маёмасці, пры выяўленні ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці няпоўных і (або) недакладных звестак на працягу пятнаццаці каляндарных дзён з дня ўстанаўлення такога факту накіроўваюць аб гэтым паведамленне ў падатковы орган па месцы жыхарства асобы, абавязанай у адпаведнасці з гэтым кіраўніком прадстаўляць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, а таксама завераныя кіраўніком або яго намеснікам копіі дэкларацыі аб даходах і маёмасці і іншых дакументаў, пацвярджаюць усталяваны факт, у мэтах прыцягнення такой асобы да адказнасці ў адпаведнасці з заканадаўчымі актамі. Такое паведамленне не накіроўваецца ў выпадках, прадугледжаных часткай восьмы артыкула 34 гэтага Закона.
Звесткі, якія змяшчаюцца ў дэкларацыях аб даходах і маёмасці, не падлягаюць распаўсюджванню, за выключэннем выпадкаў, прадугледжаных заканадаўчымі актамі.
Асобы, якія дапусцілі разгалашэнне звестак аб даходах і маёмасці, нясуць адказнасць у адпаведнасці з заканадаўчымі актамі.

Артыкул 36. Канфіскацыя маёмасці (спагнанне выдаткаў), кошт якога (памер якіх) перавышае даходы, атрыманыя з законных крыніц

Дзяржаўныя органы, іншыя арганізацыі, службовыя асобы, якія (якім) дзяржаўныя службовыя асобы, якія займаюць адказнае становішча, і асобы, якія паступілі на дзяржаўную службу шляхам абрання, іх муж (жонка), непаўналетнія дзеці, у тым ліку ўсыноўленыя (удочеренные), паўналетнія блізкія сваякі, якія сумесна з імі пражываюць і вядуць агульную гаспадарку, прадстаўляюць дэкларацыі аб даходах і маёмасці, а таксама падатковыя органы ажыццяўляюць кантроль за адпаведнасцю кошту належыць названым асобам маёмасці, які падлягае абавязковаму дэклараванню, іншых панесеных расходаў даходах, заяўленым названымі асобамі ў дэкларацыях аб даходах і маёмасці і звестках (тлумачэннях) аб крыніцах і памерах даходаў, за кошт якіх набыта такая маёмасць і панесены іншыя выдаткі.
У выпадках ўстанаўлення ў ходзе праверкі дэкларацый аб даходах і маёмасці асоб, указаных у частцы першай гэтага артыкула, яўнага перавышэння кошту
маёмасці і іншых выдаткаў гэтых асоб за перыяд, калі службовыя асобы займалі пасады, названыя ў частцы першай гэтага артыкула, але не больш чым за 10 гадоў, над даходамі, атрыманымі з законных

крыніц, маёмасць і іншыя выдаткі на суму, відавочна перавышае пацверджаныя даходы, бязвыплатна канфіскоўваюцца (спаганяюцца) або спаганяецца кошт такой маёмасці ў даход дзяржавы на падставе рашэння суда па пазове пракурора. Пад яўным перавышэннем кошту маёмасці і іншых расходаў над даходамі, атрыманымі з законных крыніц, разумеецца перавышэнне, якое складае не менш як 25 працэнтаў ад даходаў, атрыманых з законных крыніц.
Пасля выяўлення факту відавочнага перавышэння кошту належыць асобам, названым у частцы першай гэтага артыкула, маёмасці і іншых выдаткаў гэтых асоб над іх даходамі, атрыманымі з законных крыніц, кіраўнік дзяржаўнага органа, іншай арганізацыі, службовая асоба, у які (якому) прадстаўляюцца дэкларацыі аб даходах і маёмасці, або службовая асоба падатковага органа атрымліваюць у такіх асоб пісьмовыя тлумачэнні аб крыніцах даходаў, за кошт якіх набыта маёмасць, кошт якога відавочна перавышае даходы, альбо відавочна перавышаныя выдаткі над даходамі. Калі асобы, указаныя ў частцы першай гэтага артыкула, адмаўляюцца або не могуць растлумачыць крыніцы такіх даходаў небудзь ўсталяваная недакладнасць іх тлумачэнняў, кіраўнік дзяржаўнага органа, іншай арганізацыі, службовая асоба, у які (якога) прадстаўляюцца дэкларацыі аб даходах і маёмасці, або службовая асоба падатковага органа ў працягу дзесяці дзен з моманту атрымання тлумачэнняў або адмовы асоб, названых у частцы першай гэтага артыкула, даць тлумачэнні прапануе гэтым асобам добраахвотна перадаць у даход дзяржавы маёмасць на суму, відавочна перавышае пацверджаныя даходы, або выплаціць яе кошт і суму іншых расходаў, што яўна перавышаюць пацверджаныя даходы.
Інфармацыя аб факце яўнага перавышэння кошту належыць асобам, названым у частцы першай гэтага артыкула, маёмасці і іншых выдаткаў гэтых асоб над іх даходамі, якое яны адмаўляюцца або не могуць растлумачыць альбо па якім ўстаноўлена недакладнасць іх тлумачэнняў, кіраўніком дзяржаўнага органа, іншай арганізацыі, службовай асобай, у які (якому) прадстаўляюцца дэкларацыі аб даходах і маёмасці, або службовай асобай падатковага органа на працягу дзесяці дзён з моманту атрымання тлумачэнняў альбо адмовы даць тлумачэнні накіроўваецца ў органы пракуратуры па месцы жыхарства (службы) названых асоб для вырашэння пытання аб наяўнасці падстаў для арганізацыі і правядзення праверкі ў парадку, прадугледжаным Крымінальна-працэсуальным кодэксам Рэспублікі Беларусь. У выпадках адсутнасці падстаў для правядзення такой праверкі, прыняцця рашэнняў аб адмове ва ўзбуджэнні
крымінальнай справы або аб спыненні папярэдняга расследавання або крымінальнага пераследу па узбуджанай крымінальнай справе і пры адмове асоб, названых у частцы першай гэтага артыкула, на працягу аднаго месяца з дня прад'яўлення патрабаванні добраахвотна перадаць у даход дзяржавы маёмасць на суму, відавочна перавышае пацверджаныя даходы, альбо выплаціць яго кошт і іншыя выдаткі на суму, відавочна перавышае пацверджаныя даходы, пры наяўнасці факта яўнага перавышэння кошту які належыць маёмасці і іншых расходаў гэтых асоб над даходамі, атрыманымі з законных крыніц, органы пракуратуры звяртаюцца ў суд з пазовам аб бязвыплатнай канфіскацыі гэтай маёмасці або аб спагнанні яго кошту альбо аб спагнанні іншых выдаткаў на суму, якая відавочна перавышае пацверджаныя даходы.
Спрэчка аб канфіскацыі маёмасці або аб спагнанні яго кошту альбо аб спагнанні іншых выдаткаў на суму, якая відавочна перавышае пацверджаныя даходы, разглядаецца судом па месцы жыхарства (службы) асоб, указаных у частцы першай гэтага артыкула, у парадку іскавай вытворчасці.
У выпадку, калі маёмасцю, якія падлягаюць бязвыплатнаму канфіскацыі ў парадку, прадугледжаным гэтым артыкулам, з'яўляецца адзінае жылое памяшканне і пры гэтым у асобы, названага ў частцы першай гэтага артыкула, адсутнічае іншая маёмасць, якое можа быць бязвыплатна канфіскавана, органы пракуратуры звяртаюцца ў суд з пазовам аб спагнанні сумы, на якую кошт маёмасці відавочна перавышае даходы, атрыманыя з законных крыніц.

Кіраўнік 5
КАРУПЦЫЙНЫЯ ПРАВАПАРУШЭННІ

Артыкул 37. Карупцыйныя правапарушэнні

Карупцыйнымі правапарушэннямі з'яўляюцца:
вымагальніцтва дзяржаўнай службовай або прыраўнаваным да яго
асобай альбо замежным службовай асобай маёмасці або іншай выгады ў выглядзе працы, паслугі, заступніцтва, абяцанні перавагі для сябе або для трэціх асоб у абмен на любое дзеянне або бяздзейнасць пры выкананні службовых (працоўных) абавязкаў;
прыняцце дзяржаўнай службовай або прыраўнаваным да яго тварам альбо замежным службовай асобай маёмасці або іншай выгады ў выглядзе працы, паслугі, заступніцтва, абяцанні перавагі для сябе або для трэціх асоб у абмен на любое дзеянне або бяздзеянне пры выкананні службовых (працоўных) абавязкаў, акрамя прадугледжанай заканадаўствам аплаты працы;
прапанова або прадастаўленне дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да яго асобе альбо замежнай службовай асобе маёмасці або
іншай выгады ў выглядзе працы, паслугі, заступніцтва, абяцання перавагі для іх або для трэціх асоб у абмен на любое дзеянне або бяздзеянне пры выкананні службовых (працоўных) абавязкаў;
дзеянне або бяздзейнасць дзяржаўнага службовай або прыраўнаванай да яе асобы альбо замежнай службовай асобы пры выкананні службовых (працоўных) абавязкаў у мэтах незаконнага здабывання выгады ў выглядзе працы, паслугі, заступніцтва, абяцанні перавагі для сябе або для трэціх асоб;
незаконнае выкарыстанне або наўмыснае ўтойванне маёмасці, атрыманага дзяржаўнай службовай або прыраўнаваным да яго тварам альбо замежным службовай асобай ад любой дзейнасці, указанай у абзацах другім, трэцім і пятым часткі першай гэтага артыкула;
прыняцце дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да яго асобай або замежнай службовай асобай маёмасці (падарункаў), за выключэннем сувеніраў, якія ўручаюцца пры правядзенні пратакольных і іншых афіцыйных мерапрыемстваў, або атрыманне іншай выгады для сябе або для трэціх асоб у выглядзе працы, паслугі ў сувязі з выкананнем службовых (працоўных) абавязкаў;
ажыццяўленне дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да паездкі за кошт фізічных і (або) юрыдычных асоб, адносіны з якімі ўваходзяць у пытанні яго службовай (працоўнай) дзейнасці, за выключэннем наступных паездак: службовых камандзіровак; па запрашэнні мужа (жонкі), блізкіх сваякоў або сваякоў; якія ажыццяўляюцца ў адпаведнасці з міжнароднымі дагаворамі Рэспублікі Беларусь або па дамоўленасці паміж дзяржаўнымі органамі Рэспублікі Беларусь і органамі замежных дзяржаў за кошт сродкаў адпаведных дзяржаўных органаў і (або) міжнародных арганізацый; якія ажыццяўляюцца са згоды вышэйстаячай службовай асобы або калегіяльнага органа кіравання для ўдзелу ў міжнародных і замежных навуковых, спартыўных, творчых і іншых мерапрыемствах за кошт сродкаў грамадскіх аб'яднанняў (фондаў), у тым ліку паездак, якія ажыццяўляюцца ў рамках статутнай дзейнасці такіх грамадскіх аб'яднанняў (фондаў) па запрашэннях і за кошт замежных партнёраў;
перадача дзяржаўнай службовай асобай фізічным асобам, а таксама недзяржаўным арганізацыям бюджэтных сродкаў ці іншага маёмасці, якая знаходзіцца ў дзяржаўнай уласнасці або ва ўласнасці арганізацый, у статутных фондах якіх 50 і больш працэнтаў доляў (акцый) знаходзіцца ва ўласнасці дзяржавы і (або) яе адміністрацыйна-тэрытарыяльных адзінак, калі гэта не прадугледжана заканадаўчымі актамі;
выкарыстанне дзяржаўнай службовай асобай у асабістых і іншых пазаслужбовых інтарэсах прадастаўленага яму для выканання дзяржаўных функцый маёмасці, якая знаходзіцца ў дзяржаўнай уласнасці, калі гэта не прадугледжана актамі заканадаўства;
выкарыстанне дзяржаўнай службовай асобай сваіх службовых паўнамоцтваў у мэтах атрымання крэдыту, пазыкі, набыцця каштоўных папер, нерухомай і іншай маёмасці;
дробны крадзеж маёмасці шляхам злоўжывання службовымі паўнамоцтвамі.
Здзяйсненне названых у частцы першай гэтага артыкула правапарушэнняў цягне за сабой адказнасць у адпаведнасці з заканадаўчымі актамі.

Артыкул 38. Апавяшчэнне аб здзяйсненні правапарушэння, які стварае ўмовы для карупцыі, або карупцыйнага правапарушэння

У выпадку здзяйснення якога-небудзь з названых у частцы першай артыкула 25 і часткі першай артыкула 37 гэтага Закона правапарушэнняў дэпутатам Палаты прадстаўнікоў, членам Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, дэпутатам мясцовага Савета дэпутатаў, грамадзянінам, зарэгістраваным ва ўстаноўленым законам парадку кандыдатам у Прэзідэнты Рэспублікі Беларусь, у дэпутаты Палаты прадстаўнікоў, у члены Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, у дэпутаты мясцовых Саветаў дэпутатаў, дзяржаўныя органы, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй, паведамляюць аб гэтым адпаведна Палату прадстаўнікоў, Савет Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, адпаведныя мясцовы Савет дэпутатаў, выбарчую камісію.

Артыкул 39. Гарантыі фізічным асобам, якія садзейнічаюць выяўленню карупцыі

Фізічная асоба, якая паведаміла аб факце правапарушэння, які стварае ўмовы для карупцыі, карупцыйнага правапарушэння ці іншым чынам спрыяе выяўленню карупцыі, знаходзіцца пад абаронай дзяржавы.
Фізічнай асобе, спрыяе выяўленню карупцыі, яго жонку

(жонцы), блізкім сваякам або уласціўнікам пры наяўнасці дастатковых дадзеных, якія паказваюць на тое, што ў дачыненні да іх маецца рэальная пагроза забойства, прымянення гвалту, знішчэння або пашкоджання маёмасці, ажыццяўлення іншых супрацьпраўных дзеянняў, гарантуецца прымяненне мер па забеспячэнні бяспекі ў парадку, устаноўленым заканадаўчымі актамі.
Фізічнай асобе, спрыяе выяўленню карупцыі, у выпадках і парадку, вызначаных Саветам Міністраў Рэспублікі Беларусь, выплачваюцца ўзнагароджанне і іншыя выплаты, якія не пазначаныя ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці.
Кіраўнік 6
ЛІКВІДАЦЫЮ НАСТУПСТВАЎ КАРУПЦЫЙНЫХ ПРАВАПАРУШЭННЯЎ

Артыкул 40. Канфіскацыя (спагнанне) незаконна атрыманай маёмасці або кошту незаконна атрыманых работ, паслуг

Грашовыя сродкі, прадастаўленыя ў парушэнне заканадаўства аб барацьбе з карупцыяй і якія паступілі на банкаўскі рахунак дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да яе асобы, падлягаюць пералічэнню ў рэспубліканскі бюджэт на працягу дзесяці дзён з дня, калі дзяржаўнаму службовай або приравненному да яго твару стала пра гэта вядома.
Маёмасць, у тым ліку падарункі, атрыманае дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да з парушэннем парадку, устаноўленага заканадаўчымі актамі, у сувязі з выкананнем ім сваіх службовых (працоўных) абавязкаў, падлягае бязвыплатнай здачы па месцы службы (працы) названага асобы. Парадак здачы, уліку, захоўвання, ацэнкі і рэалізацыі такой маёмасці вызначаецца Саветам Міністраў Рэспублікі Беларусь.
Пры немагчымасці здачы маёмасці па месцы службы (працы) дзяржаўная службовая або приравненное да яго асоба абавязана пакрыць яго кошт, а таксама кампенсаваць у рэспубліканскі бюджэт кошт работ, паслуг, якімі яно незаконна скарысталася, шляхам пералічэння грашовых сродкаў у рэспубліканскі бюджэт у парадку, устаноўленым актамі заканадаўства.
Дзяржаўная службовая або приравненное да яго асоба абавязана здаць незаконна атрыманую мужам (жонкай), блізкімі сваякамі або свойственниками, сумесна з ім пражываюць і вядуць агульную гаспадарку, маёмасць у фінансавы орган па месцы свайго жыхарства на працягу дзесяці дзён з дня, калі дзяржаўнаму службовай або приравненному да яго твару стала пра гэта вядома, альбо ў працягу названага тэрміну пакрыць яго кошт або кошт работ, паслуг, якімі незаконна скарысталіся муж (жонка), блізкія сваякі або свойственники, сумесна з ім пражываюць і вядуць агульную гаспадарку, шляхам пералічэння грашовых сродкаў у рэспубліканскі бюджэт у парадку, устаноўленым актамі заканадаўства. Грашовыя сродкі, прадастаўленыя ў парушэнне заканадаўства і якія паступілі на банкаўскі рахунак мужа (жонкі) дзяржаўнай службовай або прыраўнаванай да яго асобы, блізкіх сваякоў або сваякоў, сумесна з ім пражываюць і вядуць агульную гаспадарку, падлягаюць пералічэнню ў рэспубліканскі бюджэт на працягу дзесяці дзён з дня, калі дзяржаўнаму службовай або приравненному да яго твару стала пра гэта вядома.
У выпадку, калі дзяржаўная службовая або приравненное да яго твар
адмаўляецца добраахвотна здаць незаконна атрыманую ім або мужам (жонкай), блізкімі сваякамі або свойственниками, сумесна з ім пражываюць і вядуць агульную гаспадарку, маёмасць альбо кампенсаваць яго кошт або кошт работ, паслуг, незаконна атрыманых ім або мужам (жонкай), блізкімі сваякамі або свойственниками, сумесна з ім пражываюць і вядуць агульную гаспадарку, пры адсутнасці прыкмет злачынства, гэта маёмасць або адпаведная кошт работ, паслуг падлягаюць спагнанню ў даход дзяржавы на падставе рашэння суда па пазове дзяржаўных органаў, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй. Дзяржаўныя органы, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй, да звароту ў суд мае права накласці арышт на маёмасць, незаконна атрыманага дзяржаўнай службовай або прыраўнаваным да яго тварам альбо замежным службовай асобай, якія не валодаюць дыпламатычным імунітэтам.
Маёмасць, атрыманая дзяржаўным органам ці іншай дзяржаўнай арганізацыяй з парушэннем парадку іх фінансавання, падлягае канфіскацыі на падставе рашэння суда па пазове дзяржаўных органаў, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй, і рэалізацыі ў парадку, устаноўленым заканадаўствам для рэалізацыі маёмасці, канфіскаванай, арыштаванай або звернутай у даход дзяржавы, а кошт работ, паслуг, атрыманых з парушэннем гэтага парадку, - пералічэнню ў рэспубліканскі бюджэт.

Артыкул 41. Адмена рашэнняў, прынятых у выніку ўчынення правапарушэнняў, якія ствараюць умовы для карупцыі, або карупцыйных правапарушэнняў

Рашэнні, прынятыя ў выніку здзяйснення правапарушэнняў, якія ствараюць умовы для карупцыі, або карупцыйных правапарушэнняў, могуць быць адмененыя дзяржаўным органам, іншай арганізацыяй або службовай асобай, упаўнаважанымі на іх прыняцце, альбо вышэйстаячым дзяржаўным органам, іншай вышэйшай арганізацыяй, вышэйшай службовай асобай або судом па пазове дзяржаўных органаў, іншых арганізацый або грамадзян Рэспублікі Беларусь.
Фізічная або юрыдычная асоба, чые правы і ахоўныя законам інтарэсы парушаныя ў выніку прыняцця такіх рашэнняў, мае права абскардзіць іх у судовым парадку.

Артыкул 42. Меры прававой абароны асоб, якім нанесены шкоду учыненнем правапарушэння, які стварае ўмовы для карупцыі, або карупцыйнага правапарушэння
Шкоду, прычыненую учыненнем правапарушэння, які стварае ўмовы для карупцыі, або карупцыйнага правапарушэння, кампенсуецца ў парадку, устаноўленым заканадаўчымі актамі.
Па патрабаванням, звязаных з кампенсацыяй шкоды, прычыненай учыненнем правапарушэння, які стварае ўмовы для карупцыі, або карупцыйнага правапарушэння, устанаўліваецца дзесяцігадовы тэрмін іскавай даўнасці, які вылічваецца з дня іх здзяйснення.

Артыкул 43. Абавязкі і адказнасць кіраўнікоў дзяржаўных органаў, іншых арганізацый за непрыняцце мер па барацьбе з карупцыяй

Кіраўнікі дзяржаўных органаў і іншых арганізацый у межах сваёй кампетэнцыі абавязаныя:
прымаць устаноўленыя гэтым Законам і іншымі актамі заканадаўства меры, накіраваныя на барацьбу з карупцыяй;
прыцягваць асоб, якія ўчынілі правапарушэнні, якія ствараюць умовы для карупцыі, або карупцыйныя правапарушэнні, а таксама парушылі пісьмовае абавязацельства па выкананні абмежаванняў, прадугледжаных гэтым Законам, да дысцыплінарнай адказнасці аж да вызвалення ад займаемай пасады (звальнення) у парадку, устаноўленым заканадаўчымі актамі;
інфармаваць дзяржаўныя органы, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй, пра факты здзяйснення падначаленымі работнікамі правапарушэнняў, якія ствараюць умовы для карупцыі, або карупцыйных правапарушэнняў на працягу дзесяці дзён з моманту, калі ім стала вядома аб здзяйсненні такіх правапарушэнняў.
Кіраўнікі дзяржаўных органаў і іншых арганізацый, якія не выканалі або не ў поўнай меры выканалі патрабаванні, прадугледжаныя часткай першай гэтага артыкула, а таксама якія не падалі інфармацыю, запытаную дзяржаўнымі органамі, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй, і неабходную для выканання іх функцый, нясуць адказнасць у адпаведнасці з заканадаўчымі актамі.

Кіраўнік 7
КАНТРОЛЬ І НАГЛЯД ЗА ДЗЕЙНАСЦЮ ПА БАРАЦЬБЕ З
КАРУПЦЫЯ

Артыкул 44. Дзяржаўны кантроль за дзейнасцю спецыяльных падраздзяленняў па барацьбе з карупцыяй
Дзяржаўны кантроль за дзейнасцю спецыяльных падраздзяленняў па барацьбе з карупцыяй у органах пракуратуры, унутраных спраў і дзяржаўнай бяспекі ажыццяўляюць адпаведна Генеральны пракурор Рэспублікі Беларусь, міністр унутраных спраў Рэспублікі Беларусь і старшыня Камітэта дзяржаўнай бяспекі Рэспублікі Беларусь.

Артыкул 45. Нагляд за выкананнем заканадаўства ў сферы барацьбы з карупцыяй

Нагляд за дакладным і аднастайным выкананнем заканадаўства ў сферы барацьбы з карупцыяй ажыццяўляюць Генеральны пракурор Рэспублікі Беларусь i падначаленыя яму пракуроры.

Артыкул 46. Грамадскі кантроль у сферы барацьбы з карупцыяй

Грамадскі кантроль у сферы барацьбы з карупцыяй ажыццяўляецца грамадзянамі Рэспублікі Беларусь, арганізацыямі, у тым ліку грамадскімі аб'яднаннямі, у парадку, вызначаным заканадаўчымі актамі, пастановамі Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь.
Дзейнасць грамадзян Рэспублікі Беларусь, арганізацый, у тым ліку

грамадскіх аб'яднанняў, пры ажыццяўленні грамадскага кантролю ў сферы барацьбы з карупцыяй можа ажыццяўляцца ў наступных формах:
удзел у распрацоўцы і ўсенародным (грамадскім) абмеркаванні праектаў нарматыўных прававых актаў у сферы барацьбы з карупцыяй;
удзел у дзейнасці створаных у дзяржаўных органах і арганізацыях камісій па супрацьдзеянні карупцыі;
іншыя формы такога ўдзелу, прадугледжаныя заканадаўчымі актамі.
Дзейнасць прадстаўнікоў грамадскіх аб'яднанняў пры ажыццяўленні
грамадскага кантролю ў сферы барацьбы з карупцыяй разам з формамі, прадугледжанымі часткай другой гэтага артыкула, можа ажыццяўляцца ў наступных формах:
правядзенне грамадскай экспертызы праектаў нарматыўных прававых актаў у сферы барацьбы з карупцыяй і кірунак адпаведных заключэнняў у дзяржаўныя органы, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй;
удзел у пасяджэннях калегій дзяржаўных органаў, якія ажыццяўляюць барацьбу з карупцыяй, каардынацыйных нарад па барацьбе са злачыннасцю і карупцыяй з правам дарадчага голасу;
удзел у падрыхтоўцы праектаў нарматыўных прававых актаў, рашэнняў органаў выканаўчай улады і іншых дакументаў, якія закранаюць правы і законныя інтарэсы грамадзян і арганізацый;
удзел у правядзенні сацыялагічных апытанняў па пытаннях процідзеяння карупцыі.

Кіраўнік 8
ЗАКЛЮЧНЫЯ ПАЛАЖЭННІ

Артыкул 47. Унясенне дапаўненняў і змяненняў у некаторыя законы

1. Унесці ў артыкул 42 Закона Рэспублікі Беларусь ад 17 снежня 1992 года "аб пенсійным забеспячэнні ваеннаслужачых, асоб начальніцкага і радавога складу органаў унутраных спраў, Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь, Дзяржаўнага камітэта судовых экспертыз Рэспублікі Беларусь, органаў і падраздзяленняў па надзвычайных сітуацыях і органаў фінансавых расследаванняў" (Ведамасці Вярхоўнага Савету Рэспублікі Беларусь, 1992 г., N 36, арт. 571; Нацыянальны рэестр прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 2003 г., N 127, 2/993; 2011 г., n 140, 2/1877; Нацыянальны прававы інтэрнэт-партал Рэспублікі Беларусь, 17.07.2014, 2/2184) наступны дадатак:
пасля часткі трэцяй дапоўніць артыкул часткай наступнага зместу:
"Пры вылічэнні пенсій за выслугу гадоў ваеннаслужачым, якія праходзілі
ваенную службу па кантракце, асобам начальніцкага і радавога складу, якія ўчынілі ў перыяд праходжання ваеннай службы (службы) цяжкае або асабліва цяжкае злачынства супраць інтарэсаў службы або цяжкае або асабліва цяжкае злачынства, звязанае з выкарыстаннем службовай асобай сваіх службовых паўнамоцтваў, аклад па воінскаму (спецыяльным) званні ўлічваецца па воінскаму звання "радавы" або адпаведнага яму спецыяльнаму званню.";
частку чацвёртую лічыць часткай пятай.
2. Пункт 2 артыкула 236 Грамадзянскага кодэкса Рэспублікі Беларусь ад 7 снежня
1998 года (Ведамасці Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, 1999 г., N 7-9, арт. 101) дапоўніць падпунктам 10 наступнага зместу:
"10) бязвыплатнае адабранне маёмасці ў выпадках, прадугледжаных заканадаўчымі актамі ў сферы барацьбы з карупцыяй.".
3. Унесці ў Крымінальны кодэкс Рэспублікі Беларусь ад 9 ліпеня 1999 года (Нацыянальны рэестр прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 1999 г., N 76, 2/50; 2006 г., N 111, 2/1242) наступныя дапаўненні і змяненне:
у частцы 5 артыкула 4:
пункт 7 пасля слоў "дзяржаўнай бяспекі," дапоўніць словамі
"памежнай службы,";
дапоўніць частка пунктам 8 наступнага зместу:
"8) іншыя службовыя асобы, пасады якіх уключаны ў кадравы рэестр
Кіраўніка дзяржавы Рэспублікі Беларусь, кадравы рэестр Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь.";
у абзацы першым артыкула 429 слова "давераная" замяніць словам "іншае".
4. Унесці ў Крымінальна-працэсуальны кодэкс Рэспублікі Беларусь ад 16 ліпеня
1999 года (Нацыянальны рэестр прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 2000 г., № 77-78, 2/71; № 47, 2/152) наступныя дапаўненні і змяненне:
Артыкул 29 дапоўніць часткай 4 наступнага зместу:
"4. Калі абставіны, названыя ў пунктах 3 (пры наяўнасці асобы,
які падлягае прыцягненню ў якасці абвінавачанага) і 4 часткі 1 гэтага артыкула, выяўляюцца на стадыі разгляду заявы або паведамленні аб злачынстве, вытворчасць папярэдняга следства абавязкова.";
артыкул 252 дапоўніць часткай 4 наступнага зместу:
"4. У выпадку спынення папярэдняга расследавання або крымінальнага
пераследу па падставах, прадугледжаных пунктамі 3 і 4 часткі 1 артыкула 29, пунктам 5 часткі 1 або часткай 2 артыкула 30 гэтага Кодэкса, у дачыненні да асобы па факце здзяйснення ім у перыяд праходжання дзяржаўнай, ваеннай службы або службы ў ваенізаванай арганізацыі цяжкага або асабліва цяжкага злачынства супраць інтарэсаў службы альбо цяжкага або асабліва цяжкага злачынства, спалучанага з выкарыстаннем службовай асобай сваіх службовых паўнамоцтваў, копія пастановы аб спыненні папярэдняга расследавання або крымінальнага пераследу накіроўваецца ў орган, які ажыццяўляе прызначэнне і пераразлік пенсій па месцы жыхарства гэтай асобы.";
Частка 3 артыкула 303 выкласці ў наступнай рэдакцыі:
"3. Пры спыненні вытворчасці па крымінальнай справе адмяняюцца
ужытыя меры стрымання і іншыя меры працэсуальнага прымусу, а таксама меры забеспячэння грамадзянскага пазову і канфіскацыі маёмасці, дазваляецца пытанне аб рэчавых доказах і растлумачваецца права на пакрыццё прычыненай шкоды. Копія вызначэння (пастановы) аб спыненні вытворчасці па крымінальнай справе накіроўваецца асобе, якая прыцягвалася ў якасці абвінавачанага, пацярпеламу або іх законным прадстаўнікам. У выпадку спынення вытворчасці па крымінальнай справе ў судовым пасяджэнні па падставах, прадугледжаных пунктамі 3 і 4 часткі 1 артыкула 29, пунктам 5 часткі 1 артыкула 30 гэтага Кодэкса, у дачыненні да асобы па факце здзяйснення ім у перыяд праходжання дзяржаўнай, ваеннай службы або службы ў ваенізаванай арганізацыі цяжкага або асабліва цяжкага злачынства супраць інтарэсаў службы альбо цяжкага або асабліва цяжкага злачынства, спалучанага з выкарыстаннем службовай асобай сваіх службовых паўнамоцтваў, копія вызначэння (пастановы) аб спыненні вытворчасці па крымінальнай справе накіроўваецца ў орган, які ажыццяўляе прызначэнне і пераразлік пенсій па месцы жыхарства гэтай асобы.";
Частка 1 артыкула 401 пасля Другой прапановы дапоўніць прапановай наступнага зместу: "пры асуджэнні асобы за здзяйсненне ім у перыяд праходжання дзяржаўнай, ваеннай службы або службы ў ваенізаванай арганізацыі цяжкага або асабліва цяжкага злачынства супраць інтарэсаў службы альбо цяжкага або асабліва цяжкага злачынства, спалучанага з выкарыстаннем службовай асобай сваіх службовых паўнамоцтваў, копія прысуду, які ўступіў у законную сілу, накіроўваецца ў орган, які ажыццяўляе прызначэнне і пераразлік пенсій па месцы жыхарства гэтай асобы.".
5. Унесці ў Працоўны кодэкс Рэспублікі Беларусь ад 26 ліпеня 1999 года (Нацыянальны рэестр прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 1999 г., N 80, 2/70; 2007 г., N 183, 2/1369; Нацыянальны прававы інтэрнэт-партал Рэспублікі Беларусь, 24.01.2014, 2/2129) наступныя дапаўненні і змяненні:
у артыкуле 27:
назву артыкула дапоўніць словамі "або сваякоў";
частку першую выкласці ў наступнай рэдакцыі:
"Забараняецца сумесная праца ў адной і той жа дзяржаўнай арганізацыі
(адасобленым падраздзяленні) на пасадзе кіраўніка (яго намеснікаў), галоўнага бухгалтара (яго намеснікаў) і касіра асоб, якія знаходзяцца паміж сабой у блізкім сваяцтве (бацькі, дзеці, усынавіцелі (удачарыцелю), усыноўленыя (удочеренные), родныя браты і сёстры, дзед, бабка, унукі, муж і жонка і такія ж сваякі мужа (жонкі)), калі іх праца звязана з непасрэднай падпарадкаванасцю або падкантрольнасцю аднаго з іх іншаму.";
у артыкуле 47:
з пункта 5 словы "альбо парушэнні" выключыць;
дапоўніць артыкул пунктам 5-1 наступнага зместу:
"5-1) парушэнні работнікам, якія з'яўляюцца дзяржаўным службовым
асобай, пісьмовага абавязацельства па выкананні абмежаванняў, прадугледжаных заканадаўствам аб барацьбе з карупцыяй, здзяйснення правапарушэння, які стварае ўмовы для карупцыі, або карупцыйнага правапарушэння;";
у пункце 3 часткі першай артыкула 198 словы "пункт 1" замяніць словамі "пункты 1 і 5-1".
6. Унесці ў Кодэкс Рэспублікі Беларусь аб адміністрацыйных правапарушэннях ад 21 красавіка 2003 года (Нацыянальны рэестр прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 2003 г., N 63, 2/946; N 87, 2/980; 2004 г., N 94, 2/1039; 2010 г., N 16, 2/1651; Нацыянальны прававы інтэрнэт-партал Рэспублікі Беларусь, 27.07.2013, 2/2062) наступныя змены і дадатак:
у артыкуле 11.16:
Частка 4 выкласці ў наступнай рэдакцыі:
"4. Не прадугледжанае заканадаўствам абмежаванне службовай асобай

або індывідуальным прадпрымальнікам, членам камісіі, створанай для правядзення працэдуры дзяржаўнай закупкі, доступу пастаўшчыкоў (падрадчыкаў, выканаўцаў) да ўдзелу ў працэдуры дзяржаўнай закупкі, у тым ліку з дапамогай невыканання правілаў размяшчэння інфармацыі аб дзяржаўных закупках, іншае парушэнне парадку правядзення дзяржаўнай закупкі на тэрыторыі Рэспублікі Беларусь альбо змяненне службовай асобай

заказчыка (арганізатара) або індывідуальным прадпрымальнікам умоў дагавора, заключанага па выніках працэдуры закупкі, калі іншае не прадугледжана актамі заканадаўства, а роўна ўхіленне імі ад заключэння дагавора па выніках працэдуры закупкі -
цягнуць папярэджанне або накладанне штрафу ў памеры да пяцідзесяці базавых велічынь.";
дапоўніць артыкул часткай 5 наступнага зместу:
"5. Дзеянні, прадугледжаныя часткай 4 гэтага артыкула, учыненыя
паўторна на працягу года пасля накладання адміністрацыйнага спагнання за такія ж парушэнні і (або) пацягнула дадатковае расходаванне сродкаў з рэспубліканскага і (або) мясцовых бюджэтаў, у тым ліку дзяржаўных мэтавых бюджэтных фондаў, а таксама дзяржаўных пазабюджэтных фондаў альбо памяншэнне колькасці закупленых тавараў (аб'ёму выконваемых работ, аказваемых паслуг), змяненне ў бок змяншэння камплектацыі закупляюцца тавараў, зніжэнне параметраў і тэхнічных характарыстык тавараў, павелічэнне выдаткаў па іх эксплуатацыі (выкарыстанню) ці іншае пагаршэнне якасных характарыстык тавараў, калі ў гэтых дзеяннях няма складу злачынства, -
цягнуць накладанне штрафу ў памеры ад пяцідзесяці да ста базавых велічынь.";
артыкул 23.9 выкласці ў наступнай рэдакцыі:

"Артыкул 23.9. Парушэнне парадку дэкларавання даходаў і маёмасці

1. Непрадстаўленне фізічнай асобай ва ўстаноўлены заканадаўствам або ў пісьмовым патрабаванні падатковага органа тэрмін дэкларацыі аб даходах і маёмасці ў выпадках, прадугледжаных заканадаўчымі актамі, альбо ўказанне ў ёй няпоўных або недакладных звестак аб даходах і (або) маёмасці, якія падлягаюць абавязковаму дэклараванню, -
цягнуць накладанне штрафу ў памеры ад пяці да пяцідзесяці базавых велічынь.
2. Тыя ж дзеянні, учыненыя паўторна на працягу аднаго года пасля накладання
адміністрацыйнага спагнання за такія ж парушэнні, -
цягнуць накладанне штрафу ў памеры ад дваццаці да пяцідзесяці базавых
велічынь з канфіскацыяй маёмасці, якая падлягае дэклараванню, альбо маёмасці, якая падлягае дэклараванню, але не названага ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці і (або) у дачыненні да якога ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці
указаны недакладныя звесткі, або без канфіскацыі.

Заўвага. Не з'яўляецца адміністрацыйным правапарушэннем, прадугледжаным гэтым артыкулам, ўказанне ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці:
няпоўных звестак аб даходах, калі памер даходаў, не ўказаных у дэкларацыі аб даходах і маёмасці, не перавышае 10 адсоткаў агульнай сумы даходаў, якія падлягаюць абавязковаму дэклараванню;
недакладных звестак аб памеры даходаў, калі памер даходаў, недакладна ўказаны ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці, перавышае фактычны памер такіх даходаў не больш чым на 10 адсоткаў;
недакладных звестак аб даце набыцця маёмасці (долі ў праве ўласнасці на маёмасць), калі дата набыцця маёмасці (долі ў праве ўласнасці на маёмасць), недакладна паказаная ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці, знаходзіцца ў межах каляндарнага года, у якім фактычна набыта маёмасць (доля ў праве ўласнасці на маёмасць);
недакладных звестак аб плошчы зямельных участкаў, капітальных пабудоў (будынкаў, збудаванняў), ізаляваных памяшканняў, машына-месцаў, калі плошча такога маёмасці, няпэўнае указаная ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці, адхіляецца ад фактычнай плошчы такога маёмасці не больш чым на 10 адсоткаў;
недакладных звестак аб кошце маёмасці (долі ў праве ўласнасці на маёмасць), калі кошт маёмасці (долі ў праве ўласнасці на маёмасць), недакладна паказаная ў дэкларацыі аб даходах і маёмасці, адхіляецца ад фактычнай кошту такой маёмасці (долі ў праве ўласнасці на маёмасць) не больш чым на 10 адсоткаў.".

7. Унесці ў Закон Рэспублікі Беларусь ад 14 чэрвеня 2003 года "аб дзяржаўнай службе ў Рэспубліцы Беларусь" (Нацыянальны рэестр прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 2003 г., N 70, 2/953; 2004 г., N 120, 2/1053; 2006 г., N 78, 2/1208; 2008 г., N 14, 2/1413; N 184, 2/1506; Нацыянальны прававы інтэрнэт - партал Рэспублікі Беларусь, 01.11.2012, 2/1985) наступныя змяненні і дапаўненні:
з абзаца першага пункта 2 артыкула 16 словы "у адпаведнасці з часткай першай пункта 2, пунктам 3 артыкула 23 гэтага Закона" выключыць;
у пункце 1 артыкула 22:
у падпункце 1.1 словы " давераных асоб, аказваць садзейнічанне блізкім
сваякам" замяніць словамі "іншых асоб, аказваць садзейнічанне мужу (жонцы), блізкім сваякам або сваякам";
падпункт 1.5 выкласці ў наступнай рэдакцыі:
"1.5. выконваць іншую аплачваную працу, не звязаную з выкананнем службовых абавязкаў па месцы асноўнай службы, акрамя педагагічнай (у частцы рэалізацыі зместу адукацыйных праграм), навуковай, культурнай, творчай дзейнасці і медыцынскай практыкі. Педагагічная (у частцы рэалізацыі зместу адукацыйных праграм), навуковая, культурная, творчая дзейнасць, медыцынская практыка ў працоўны час могуць ажыццяўляцца па ўзгадненні з кіраўніком дзяржаўнага органа, у якім дзяржаўны служачы займае дзяржаўную пасаду, або ўпаўнаважаным ім асобай;";
падпункт 1.6 выключыць;
артыкул 23 выключыць;
пункт 1 артыкула 33 дапоўніць падпунктам 1.10 - 2 наступнага зместу:
"1.10-2. здзяйснення цяжкага або асабліва цяжкага злачынства супраць інтарэсаў
службы альбо цяжкага або асабліва цяжкага злачынства, спалучанага з выкарыстаннем службовай асобай сваіх службовых паўнамоцтваў;";
у пункце 1 артыкула 40:
з падпункта 1.9 словы", здзяйснення правіны, несумяшчальнага з
знаходжаннем на дзяржаўнай службе " выключыць;
дапоўніць пункт падпунктам 1.9 - 1 наступнага зместу:
"1.9-1. здзяйснення правіны, несумяшчальнай са знаходжаннем на дзяржаўнай службе;";
артыкул 54 дапоўніць пунктам 8 наступнага зместу:
"8. Дзяржаўным служачым, якія ўчынілі ў перыяд праходжання
дзяржаўнай службы цяжкае або асабліва цяжкае злачынства супраць інтарэсаў службы альбо цяжкае або асабліва цяжкае злачынства, спалучанае з выкарыстаннем службовай асобай сваіх службовых паўнамоцтваў, пенсія за выслугу гадоў па нормах гэтага артыкула не прызначаецца (не выплачваецца).".
8. Унесці ў Працэсуальна-выканаўчы кодэкс Рэспублікі Беларусь аб адміністрацыйных правапарушэннях ад 20 снежня 2006 года (Нацыянальны рэестр прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 2007 г., N 14, 2/1291; N 118, 2/1307; N 121, 2/1326; N 305, 2/1397, 2/1401; 2010 г., N 16, 2/1651; N 300, 2/1750; Нацыянальны прававы інтэрнэт-партал Рэспублікі Беларусь, 27.07.2013, 2/2062; 03.07.2014, 2/2163; 17.01.2015, 2/2239; 22.01.2015, 2/2240, 2/2241) наступныя змены:
у частцы 1 артыкула 3.2 словы " часткай 4 "замяніць словамі"часткамі 4 і 5";
у частцы 2 артыкула 3.15 словы" і 4 "замяніць словамі", 4 і 5";
у абзацах другім і трэцім пункта 2 і пункце 64 часткі 1 артыкула 3.30 словы
"частцы 4" замяніць словамі "часткамі 4 і 5".

Артыкул 48. Прызнанне страціўшымі сілу некаторых законаў і асобных
палажэнняў законаў

Прызнаць страціўшымі сілу:
Закон Рэспублікі Беларусь ад 20 ліпеня 2006 года"аб барацьбе з карупцыяй"
(Нацыянальны рэестр прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 2006 г., N 122, 2/1262);
Артыкул 15 Закона Рэспублікі Беларусь ад 21 ліпеня 2008 года " Аб унясенні
змяненняў і дапаўненняў у некаторыя законы Рэспублікі Беларусь па пытаннях
дзейнасці органаў унутраных спраў Рэспублікі Беларусь "(Нацыянальны рэестр
прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 2008 г., N 184, 2/1514);
артыкул 2 Закона Рэспублікі Беларусь ад 3 снежня 2009 года " Аб унясенні
змяненняў і дапаўненняў у некаторыя законы Рэспублікі Беларусь па пытаннях дэкларавання фізічнымі асобамі даходаў, маёмасці і крыніц грашовых сродкаў" (Нацыянальны рэестр прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 2009 г., N 300, 2/1616);
Артыкул 13 Закона Рэспублікі Беларусь ад 28 снежня 2009 года "Аб унясенні змяненняў і дапаўненняў у некаторыя законы Рэспублікі Беларусь" (Нацыянальны рэестр прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 2010 г., N 5, 2/1630);
Артыкул 4 Закона Рэспублікі Беларусь ад 14 чэрвеня 2010 года "Аб унясенні змяненняў і дапаўненняў у некаторыя законы Рэспублікі Беларусь па пытаннях прадухілення легалізацыі даходаў, атрыманых злачынным шляхам, і фінансавання тэрарыстычнай дзейнасці" (Нацыянальны рэестр прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 2010 г., N 147, 2/1684);
Закон Рэспублікі Беларусь ад 22 снежня 2011 года "Аб унясенні змяненняў і дапаўненняў у Закон Рэспублікі Беларусь" Аб барацьбе з карупцыяй " (Нацыянальны рэестр прававых актаў Рэспублікі Беларусь, 2012 г., N 5, 2/1885).

 

Артыкул 49 ўступіла ў сілу пасля афіцыйнага апублікавання (абзац трэці артыкула 50 дадзенага дакумента).

Артыкул 49. Меры па рэалізацыі палажэнняў гэтага Закона

Савету Міністраў Рэспублікі Беларусь у шасцімесячны тэрмін:
падрыхтаваць і ўнесці ва ўстаноўленым парадку прапановы аб прывядзенні
заканадаўчых актаў у адпаведнасць з гэтым Законам;
прывесці рашэнні Ўрада Рэспублікі Беларусь у адпаведнасць з
сапраўдным законам;
забяспечыць прывядзенне рэспубліканскімі органамі дзяржаўнага
кіравання, падпарадкаванымі Ураду Рэспублікі Беларусь, іх нарматыўных
прававых актаў у адпаведнасць з гэтым Законам;
прыняць іншыя меры, неабходныя для рэалізацыі палажэнняў гэтага
Закон.

 

Артыкул 50 ўступіла ў сілу пасля афіцыйнага апублікавання.

Артыкул 50. Уступленне ў сілу гэтага Закона

Сапраўдны Закон уступае ў сілу ў наступным парадку:
артыкулы 1-48 - праз шэсць месяцаў пасля афіцыйнага апублікавання
гэтага Закона;
іншыя палажэнні-пасля афіцыйнага апублікавання гэтага Закона.

Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь                                                    А. Лукашэнка